2Pac - Better Dayz

Better Dayz - CD One

  • 01] Intro

Πολύ κακή αρχή για ένα πολύ καλό album. Μια δημοσιογράφος περιγράφει την «μάζωξη» πλήθους που περιμένουν την κυκλοφορία του “Better Dayz”. Μια σειρά ανόητων ρητορικών ερωτήσεων ακολουθεί που το μόνο που κάνει είναι να ρίχνει περισσότερο τους υπεύθυνους του album στα μάτια μας.

“This is yet another post-humorous release by Tupac
Which, raises the question
Where are these songs coming from?
It's interesting how, the message in these songs
Is still relevant today”

Από πού έρχονται; Από έναν ευφυέστατο καλλιτέχνη που τα 3(τουλάχιστον) τελευταία χρόνια της ζωής του δούλευε ασταμάτητα. Από την μία επειδή είχε έμπνευση, τις κατάλληλες συνθήκες, το ταλέντο αλλά και εξ αιτίας της ψύχωσης ότι δεν θα φτάσει τα 30. Ας τον αφήσουν να ησυχάσει. Μόνο κακό του κάνουν καπηλεύοντας το όνομά του.

  • 02] Still Ballin (feat Trick Daddy)

Η κακή αρχή συνεχίζεται. Trick Daddy; Πού; Πώς; Συγνώμη δεν θα πάρω. Το κομμάτι σώζεται από την πυγμή στην φωνή του Tupac και ίσως από την πρόθεση αυτής της συνεργασίας [λόγω της Southern «καταγωγής» του Trick!]. Κρίμα γιατί η παραγωγή του Frank Nitty είναι αρκετά καλή.

  • 03] When We Ride On Our Enemies

Αλλαγή 180 μοιρών. Η παραγωγή σε προϊδεάζει. Μια επιβλητική λούπα με σκοπό να δείξει ποιος είναι το αφεντικό. Με το που το ακούς χωρίς να το θες λες μέσα σου : “Hit Em Up … The Return”. O Tupac κακός όσο ποτέ μοιράζει αφιερώσεις σε Biggie, Fugees, Mobb Deep [μάλιστα χρησιμοποιώντας σε ένα στίχο την αναιμία του Prodigy] , Da Brat και έχει ο Θεός. Μιλάει για την Makaveli Records [ “Now label this my fucking trick shot”] , ότι το πρόβλημα του ήταν με τον Biggie και από το πουθενά ξεπετάχτηκαν όλοι αυτοί

“Hell
How many niggas want to be involved?
See I was only talking to Biggie
But I'll kill all of ya'll”.

Τέλος ένας στίχος που μου άρεσε : “Niggas love to scream peace after they start some shit”. Rings any bells? Μα φυσικά… Όπως καταλάβατε έχουμε μια αδυναμία στο συγκεκριμένο track.

  • 04] Changed Man

Εδώ ο Tupac δηλώνει αυτό που λέγαμε. Την μεταστροφή του. Την αλλαγή του. Όχι απλά από Tupac σε Makaveli. Η αλλαγή του ονόματος υπονοούσε και την αλλαγή ιδιοσυγκρασίας, τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς. Κομμάτι που ακούς εύκολα. Ένας στίχος που δεν κολλάει με το στόρυ του τραγουδιού αλλά την δουλειά του την κάνει : “Throw your hands in the air close your eyes and hope”

  • 05] Fuck Em All (feat The Outlawz)

Μόλις έχει αποφυλακιστεί και το μένος του είναι εμφανές.

“Now mama raised me as a thug nigga
With love niggaz
I'm a millionaire started as a drug dealer
I went from rocks to zines
Writing raps and movies
I went from trustin’ these tricks now they all want to sue me
So Fuck em' all”

Συμμετέχουν και οι Kadafi, Edi, Young Noble, Napoleon από τους Οutlawz αλλά μάλλον επισκιάζονται από τον Tupac.

  • 06] Never Be Peace

Οι πρώτοι στίχοι τα λένε όλα. Σαφώς και θέλει «ειρήνη» στους δρόμους αλλά εφόσον δεν είναι εφικτή και εφόσον κανείς δεν μπορεί να την εγγυηθεί τότε ένας είναι ο δρόμος : του αγώνα.

“Now of course I want peace on the streets
But realistically
Painting perfect pictures ain't never work”

Στο κομμάτι συμμετέχουν ο Kastro και ο EDI (Outlawz). Η στροφή του EDI και ο αφηγητικός επίλογος του Tupac κλέβουν την παράσταση. Πολύ εύστοχοι στίχοι αντιπροσωπεύοντας πολύ εύστοχες ιδέες για πολύ βασικά προβλήματα. Ταξιδιάρικη παραγωγή από Frank Nitty.

  • 07] Mama's Just A Little Girl

Ένα τραγούδι που για εμένα ξεχωρίζει τον Tupac από πολλούς. Πολλοί είναι καλοί στο gangsta style rap. Ίσως και καλύτεροι. Αλλά μέχρι εκεί. Άλλοι είναι καλοί [ή καλύτεροι] σε πιο mental style rap με ψαγμένο στίχο, προβληματισμούς και λύσεις. Ο εν λόγω κύριος συνδυάζει και τα δύο. Άνθρωπος χωρίς «κλασσική παιδεία» δλδ χωρίς την κλασσική εκπαίδευση. Στο κομμάτι αρχίζει να μιλάει για τις γυναίκες που από μικρές, παιδιά ακόμα ρίχνονται στα βαθιά να κολυμπήσουν. Φαινόμενο πολύ σύνηθες για την μέση έφηβη αφρικανοαμερικάνα. Από τα μέσα του τραγουδιού και μετά αντιλαμβάνεσαι ότι δεν μιλάει μόνο γενικά. Αλλά το εξειδικεύει, αναγνωρίζοντας την προσπάθεια της δικής του μητέρας. Ένας τρόπος να της πει πόσο εκτιμά όλα όσα έκανε και ότι αντιλαμβάνεται ακόμα και τα λάθη της που ίσως της δημιουργούσαν τύψεις και ενοχές.

“They ain't a thing I wouldn't do for my mamma in this world
Cause you know I ain't mad at cha
You' just a little girl
See mammas just a little girl”

Όλο όμως αυτό γίνεται χωρίς να χαθεί και η γενικότητα του θέματος. Εδώ βλέπουμε επίσης και την παραβολή που συχνά χρησιμοποιούσε ο Tupac με το ρόδο που άνθισε μέσα στο τσιμέντο.

“They ask us why we mutilate each other like we do
And wonder why we hold such little worth for human life
Facing all this drama
But to ask us why we to turn from bad to worse
Is to ignore from which we came
You see you wouldn't ask why the rose that grew from the concrete had damaged petals
On the contrary
We would all celebrate its tenacity
We would all love its will to reach the sun
Well
We are the roses
This is the concrete
And these are my damaged petals
Don't ask me why
Thank god nigga
Ask me how”

Η παραγωγή εξαιρετική από τον Johnny J. Πολλοί είναι οι παραγωγοί που εμπλέκονται σε τραγούδια του Tupac αλλά έχω την αίσθηση ότι ο JJ ταιριάζει γάντι [χωρίς αυτό να υποβιβάζει την ποιότητα των άλλων. Όταν στη μέση μπαίνει η χημεία όλα τα άλλα είναι περιττά].

  • 08] Street Fame

Εξαιρετική παραγωγή. Το θεματικό κέντρο είναι η συνέχιση της thuglife για τον Tupac και τον κύκλο του. Εδώ γίνεται εμφανές αυτό που λέγαμε ότι μπορείς να δεις την ζωή του μέσα από τα τραγούδια του. Πάμε … Ξέρουμε ότι ο Tupac έφτασε στα όρια της τρέλας όταν προσπαθούσε να συμβιβαστεί με την ιδέα ότι ο πρώην κολλητός του είχε ανάμειξη σε απόπειρα κατά της ζωής του. Βλέπουμε την ψύχωσή του ότι θα πεθάνει νέος και την «αφιέρωση» στην «κυρία» Tucker.

“I wasn't mad until these tricks shot me
It's time to sanitize my posse
Look how paranoid these niggas got me
Cellular calls are being traced
Since send surveillance silently
Momma chill
Thug livin pay the bills
And die violently
Closed caskets
Expose bastards I leave em bloody
Deloris Tucker don't let your kids hear a nigga speak on gettin money
Ain't nothin funny
Green
Got a nigga seein things
Why, hit the lye hope to God I can fly
Lethal weapon I'ma savage
Still a method to my madness”

“Ain't nothin strange
I'm 25 dying to change
But still I bang more wanting street fame”

Kάτι που τυχαία πρόσεξα και έχει νομίζω αξία είναι το εξής : Το κομμάτι αυτό είχε κυκλοφορήσει και παλιότερα σαν ένα από τα ακυκλοφόρητα του Tupac [όπως πολλά άλλα] με διαφορετικές παραγωγές [τις αρχικές παραγωγές πάνω στις οποίες είχε rappάρει ο Tupac και που για πολλούς είναι καλύτερες αφού ο κάπως electro ήχος δεν ταιριάζει με τον Tupac]. Παρατήρησα ότι στο ρεφρέν πριν την τρίτη στροφή όπου ο Tupac λέει : “Only Makaveli the Don can put it down like this, Hey Nas ...” έχει κοπεί η συνέχεια … Αρχικά έλεγε "Hey Nas, time to die" και τώρα ακούγεται σαν χαιρετισμός. Αυτά κάνουν οι post-humorous κυκλοφορίες.

  • 09] Whatcha Gonna Do

Μια επίδειξη δύναμης και μια ερώτηση που περίμενε απάντηση; Ίσως. Έπαινος για το lifestyle τους. Σίγουρα. Οι Young Noble & Kastro έχουν μαζί την δεύτερη στροφή και κάνουν την καλύτερη εμφάνισή τους στο δίσκο.

“Now what cha gonna do? when my niggas come for you”

Ένας στίχος τράβηξε την προσοχή μου :

“Hittin' weed like it alright
I'm in the studio
Making music all night
My enemies cry whenever I rise
They hated 'till death
Try to beat me out my last breath”

Για άλλους σκηνοθετικός οιωνός, για άλλους προφητικός στίχος, για μένα τραγική ειρωνεία… Διαλέγετε και παίρνετε.

  • 10] Fair Xchange

Ο Tupac εδώ σε άλλο ένα από τα χαλαρά «ερωτικά» του κομμάτια, εκμεταλλεύεται την παγκόσμια τάση για ισότητα. Όλα είναι μια δίκαιη συναλλαγή. Αρκετά καλό κομμάτι αλλά δεν ξεπερνάει το υπέρτατο - στην κατηγορία αυτή - Let Em Have It. Καλή παραγωγή από Jazze Pha αλλά νομίζουμε ότι δεν ταιριάζει στο στυλ του Tupac.

  • 11] Late Night

Κλασικότατος Dj Quik ήχος σε ένα κλασικό west side κομμάτι για άααραγμα. Οι Hussein Fatal και Kadafi μας τα χαλάνε λίγο αλλά μη φανταστείται…χαλαρά…

“Around the corner it's like Vegas, or better yet like Reno
Niggaz poppin, welcome to our casino
Cause you and me know
Hundred percent like a c-note
Looking for a bitch that's half-black and Filipino
And when I meet her I'ma offer her some indo
Tounge-kissin on the window of a pearl white limo
Don't wanna be your man, I'm your nigga
Touch me here, I'll get bigger
While I'm diggin I'll get deep into your liver”

… πάντα λέγαμε ότι ο Tupac είχε καλό γούστο…


  • 12] Ghetto Star

Πολύ οικείος ο ήχος. Εκπληκτική η απόδοση του Nutso [ ή Nutt-so].

  • 13] Thugz Mansion (Acoustic) (feat Nas)

Πολύ καλό κομμάτι. Στην ακουστική του έκδοση την οποία και προτιμούμε. Ο ήχος της chill out κιθάρας και ο Tupac να αφηγείται δένει αφάνταστα. Το τραγούδι μιλάει για ένα μέρος [ ή μάλλον εύχεται να υπάρχει αυτό το μέρος] στον Παράδεισο που όλοι θα μπορούσαν να ζήσουν ήρεμα και ειρηνικά. Εδώ έχουμε την συνεργασία Tupac – Nas. Ή καλύτερα Afeni – Nas. Η Afeni έχει χάσει τον γιο της, ο Nas πρόσφατα έχασε την μητέρα του, διεμήνυε παντού ότι ήθελε να θέσει ένα τέλος στην κόντρα του με τον Tupac… και να η συνεργασία με ομολογουμένως ένα πολύ καλό αποτέλεσμα. Αυτή η κίνηση σε άλλους άρεσε και την δέχτηκαν με χαρά, άλλους εξαγρίωσε και άλλους άφησε παγερά αδιάφορους. Έτσι όμως ήταν και ο ίδιος ο Tupac. Υπό αυτή την οπτική την αποδεχόμαστε και την καλοδεχόμαστε. Αξίζει να πούμε ότι και οι δύο τραγουδούν εξαιρετικά και να αποδώσουμε τα εύσημα στον Nas που χρειάστηκε να γράψει τους στίχους τους στο καλούπι του Tupac. Ο Tupac στην τρίτη στροφή μεταφέρεται στο μέρος αυτό [πάλι έχει πεθάνει… για να μην ξεχνιόμαστε] και το περιγράφει. Εκεί βλέπει σημαντικές μουσικές και όχι μόνο προσωπικότητες μεταξύ των οποίων οι : Marvin Gaye, Jackie Wilson, Sam Cook, Billie Holiday, Malcolm Χ, Miles Davis.

“Just think of all the people that you knew in the past that passed on
They in heaven found peace at last
Picture a place that they exist, together
There has to be a place better than this
In Heaven”

Better Dayz - CD Two


  • 01] My Block (Remix)

Ένα κάπως νοσταλγικό κομμάτι παραγωγής του κύριου Nitty που μιλάει για τις «γειτονιές» του. Παρότι δεν είναι όπως παλιά, παρότι τα ναρκωτικά και οι δολοφονίες είναι κάτι το καθημερινό, η αγάπη τους για την γειτονιά τους δεν αλλάζει με τίποτα. Και απλά συνεχίζουν να προσπαθούν. Πολύ καλή παραγωγή με ένα εξίσου καλό ρεφρέν. Επίσης, τρεις διαφορετικοί στίχοι, ένα νόημα , (μία ψύχωση) :

“ It appears that I've been marked for death” “And certain death for us ghetto bastards” “Life in the pen ain't for me, cause I'd rather die”


  • 02] Thugz Mansion

Οι μόνες διαφορές από την ακουστική έκδοση είναι ότι και η δεύτερη στροφή είναι του Tupac, το ρεφρέν είναι διαφορετικό από τον Anthony Hamilton και η παραγωγή από 7 Aurelius είναι ελαφρώς πιο επιθετική [συγκριτικά με την χαλαρή κιθάρα].

  • 03] Never Call U Bitch Again (feat Tyrese)

Άλλη μια ειδοποιός διαφορά του Tupac. Δεν φοβάται ότι θα χαλάσει την gangsta εικόνα του με το να χρησιμοποιήσει λέξεις και να εκφράσει απόψεις απαγορευτικές για άλλους. Να δηλώνει αγάπη και υποταγή, να παραδέχεται ότι κάνει λάθος , να ζητά συγγνώμη… Πάμε στο θέμα του τραγουδιού. Ο Tupac τσακώνεται με την γυναίκα που έχει δίπλα του και μάλλον το παρακάνει. Αφού όμως το ξανασκέφτεται της πλέκει το εγκώμιο και ζητά συγγνώμη και ορκίζεται ότι “ I'll never call you bitch again”.

“I found a partner and a ridah, a woman and friend
I swear I'll never call you bitch again
Believe Me”

“You showed me the definition of feminine
The difference between a pack of bitches and black women
Thanks for being there much more than a friend
I swear I'll never call you bitch again”

Ο Tupac o hardcore rapper που ήθελε να σκοτώσει και να ληστέψει τους πάντες και έβριζε τις «αδερφές» και τους «αδερφούς» μας…αυτά τα ΜΜΕ…

  • 04] Better Dayz (feat Mr Biggs)

Το ομώνυμο τραγούδι του album. Ο λόγος που επιλέχτηκε αυτό σαν όνομα ήταν μάλλον γιατί είναι ενδεικτικό της αλλαγής του Tupac μετά την αποφυλάκισή του. Σταμάτησε τα ναρκωτικά και τις καταχρήσεις, είδε ότι αυτά που κάνει επηρεάζουν πολλούς όχι μόνο την δική του ζωή. Το θέμα του τραγουδιού είναι σε γενικές γραμμές κάτσε συνειδητοποίησε τι συμβαίνει γύρω σου και αν δεν σε ευχαριστεί, κάνε κάτι να αλλάξουν τα πράγματα. Γιατί όλοι αυτό ζητάμε : Better Dayz. Μια ήρεμη μελωδία βοηθάει στο να περάσουν τα μηνύματα. Από τις παραγωγές και μόνο μπορείς να καταλάβεις την διάθεση και τον σκοπό του Tupac. Άλλοτε επιθετικές όσο ποτέ και όπως τώρα άνετες και χαλαρές. Ο Johnny J έκανε και πάλι το καθήκον του και με το παραπάνω. Στο βάθος η soul φωνή του Mr Biggs ,Ron Isley, ανεβάζουν το τραγούδι ένα επίπεδο.

  • 05] U Can Call

Πολύ καλή παραγωγή από Jazze Pha αλλά αρχίζω να πιστεύω ότι δεν κολλάνε με το στυλ του Tupac. [Είναι παραγωγή 2003 και άρα πιο electro].Μέτριο κομμάτι έτσι όπως μας το δίνουν.

  • 06] Military Minds

Κομμάτι από το album “One Nation” με συμμετοχές των CoCo Brothers και Buckshot. Το album αυτό αν και δεν κυκλοφόρησε ποτέ αυτούσιο, σιγά σιγά συμπληρώνεται το παζλ του. Μια West – East συνεργασία που δεν πρόλαβε υπηρετήσει τον σκοπό της.

  • 07] Fame

Στο ρεφρέν ο Tupac τραγουδιστά μας δίνει το θέμα του τραγουδιού αυτού. Όλοι κυνηγούν την δόξα και τον πλούτο αλλά στο κυνήγι αυτό αποπροσανατολίζονται και καταφεύγουν σε μεθόδους που ποτέ δεν θα έκαναν. Στο κομμάτι αυτό παρελαύνουν και οι Outlawz με τους Kadafi, Young Noble, Napoleon και Kastro. “I know death follows me” (σας έχω κουράσει ε;)

  • 08] Fair Xchange (Remix) (feat Mya)

Remix του προηγούμενου κομματιού με τις στροφές του Tupac να παραμένουν οι ίδιες. Το ρεφρέν αλλάζει χέρια με την Mya να το χειρίζεται τώρα. Πολλά πράγματα θα ήθελε να κάνει ο Tupac με την Mya, ας πιστέψουμε ότι μέσα σε αυτά ήτανε και το ντουέτο…

  • 09] Catchin Feelins

Άλλο ένα κομμάτι αφιερωμένο στον Biggie και στην Bad Boy. Μας άρεσε περισσότερο το αρχικό που ήταν solo του Tupac αφού τώρα τις επόμενες στροφές τις έχουν οι υπόλοιπο από τους Outlawz.

  • 10] There U Go

Οι «αμαρτωλές» γυναίκες παίρνουν τον δρόμο προς την έξοδο. Συμμετέχουν οι Kadafi, E.D.I, Kastro και Napoleon (Outlawz) και οι Big Syke &Jazze Pha.

“I thought u changed
But now I know
Can't turn a hoe into a housewife
Baby
there you there you go
Acting like a hoe”


  • 11] This Life I Lead (feat The Outlawz)

Από τα λίγα κομμάτια που η νέα έκδοση του μας άρεσε περισσότερο από αυτή που είχαμε υπ όψιν μας. Το θέμα είναι ο τρόπος ζωή τους και τα εμπόδια τους με μια μικρή αναφορά και πάλι στον Biggie Smalls. Στη δεύτερη στροφή ο Young Noble ξεκινά με τον αγαπημένο μας στίχο του Tupac : “I ain't a killer but don't push me dog” [ελαφρώς παραλλαγμένο χωρίς την συνέχεια Revengs is like the sweetest joy next to gettin … ]

  • 12] Who Do U Believe In (από "Chronic 2000 Still Smokin")

Πολύ δυνατό κομμάτι με σκέψεις που προκαλούν σκέψεις από τον Tupac και τον Kadafi. Η ιδέα ότι τελικά όλη αυτή η ζωή δεν είναι τίποτα άλλο από έναν εμφύλιο πόλεμο, μια γενοκτονία με θύτες και θύματα τους ίδιους σοκάρει και ίσως προκαλεί την αλλαγή.

“Explain genocide
It's when we ride on our own kind
What is it we all fear?
Reflections in the mirror
We can't escape fate
The end is getting nearer”


  • 13] They Don't Give A Fuck About Us (feat The Outlawz

Το κομμάτι είναι στην αρχική του μορφή και ίσως γι’ αυτό μας αγγίζει τόσο. Εδώ εστιάζουν στο ότι κανείς δεν προσέχει την γενιά τους παρά μόνο όταν αυτή προσπαθήσει να ξυπνήσει, να αναρριχηθεί και να διαφοροποιηθεί. Τότε δείχνουν προσοχή αλλά δυστυχώς με την αρνητική έννοια.

“And if I choose to ride
Thuggin' till the day I die
Nobody gives a fuck about us
But when I start to rise
A hero in they children's eyes
Now they give a fuck about us”

Και έτσι τι τους μένει; Thuglife… The Hate U Gave Little Infants Fucks Everybody…

“I'm seeing it clearer
Hating the picture in the mirror
They claim we inferior
So why the fuck these devils fear ya?
I'm watching my nation die genocide the cause
Expect a blood bath
The aftermath is y'alls
I told ya last album, we need help cause we dying
Give us a chance, help us advance cause we trying
Ignore my whole plea, watching us in disgust
And then they beg when my guns bust
They don't give a fuck about us”

Αλήθειες που σε εμάς μοιάζουν παρατραβηγμένες ή μακρινές. Στην άλλη μεριά του Ατλαντικού αυτά ήταν (είναι?) τα προβλήματα αυτής της γενιάς. Ξεχωρίζει η συμμετοχή του Napoleon.

  • 14] Outro

Ένα hidden track στο οποίο ο Tupac μας καλεί να τον περιμένουμε. Άλλη μια ασέβεια προς τον Tupac για εμένα… Κάποιος μου είπε «Εμείς θα τον περιμένουμε, αυτός θα έρθει» ; Μα ο Tupac δεν έφυγε ποτέ…

Ξεχωρίσαμε:
CD 1 : 03,04,05,06,07,09,13
CD 2 : 01,03,04,07,10,12,13


  • Συμπερασματικά

Μια πολύ καλή κυκλοφορία με μερικές παραφωνίες στις παραγωγές και σε κάποιες συμμετοχές. Μη περιμένετε να εκτιμήσετε με αυτό το διπλό Cd τον Tupac. Είναι για όσους τον έχουν εκτιμήσει ήδη. Οι επεμβάσεις στις παραγωγές δεν καταλήγουν πάντα σε ένα καλύτερο αποτέλεσμα και αυτό μας στενοχωρεί. Και να μην ξεχνάμε κάτι… Υπάρχουν τουλάχιστον 14 κομμάτια που αξίζουν πολλά… και όλα αυτά εν έτη 2003, 7 χρόνια μετά. Σχεδόν κάθε χρόνο από το 1996 με διπλό δίσκο. Και δίσκο που δεν το αγοράζεις για ένα ή δύο κομμάτια. Ο Tupac δεν ήταν ένα “Changes” και ένα “California Love” όπως πολλοί πιστεύουν. Ήταν πολλά παραπάνω [που οι προηγούμενοι δεν μπήκαν στο κόπο να ακούσουν]. Πόσα παραπάνω δεν θα μάθουμε ποτέ. Ας μη βεβηλώνουμε άλλο την μνήμη του, είναι τουλάχιστον ντροπή.

One Love
Review by:Kard1nal