Τάκη Τσάν - Συνέντευξη

- Ποια ήταν η πρώτη σου επαφή με το hiphop;
Από πάρα πολύ μικρός, πριν από τα 7. Ήμουν στην Αμερική, στο Σαν Ντιέγκο και είχα ένα ξάδελφο τον Τομυ που ο πατέρας του άκουγε hiphop beats και electro. Οπότε το πρώτο μου άκουσμα ήταν αυτό. Όλα αυτά στα 4

- Πότε και πως άρχισες να γράφεις δικές σου ρίμες;
Μετά το '96. Ξεκίνησα με κάτι χαζά στιχάκια. Αρχικά ήμουν βάρος στους TXC, επειδή ο αδελφός μου είναι ο Ηχοκράτορας. Όταν μαζεύονταν στο δωμάτιο να βγάλουν μουσική και να γράψουν τα πρώτα κομμάτια, ήμουν ο σπαστικός της υπόθεσης, ήθελα να είμαι πάντα στο δωμάτιο. Έτσι μου μπήκε ένα μικρόβιο στο κεφάλι και ήθελα να τους γαμήσω, να τους νικήσω στο ραπ. Ασχολήθηκα τόσο πολύ μ'αυτό που τελικά έγινε.

- Συνεργάστηκες με τον αδελφό σου τότε;
Όχι αυτός ήταν με τους TXC και εγώ ήμουν μόνος μου. Απλά άρχισε να μου μαθαίνει να χειρίζομαι τα samplers.

- Επηρέασε τη σχέση σου με το ραπ η διαμονή σου στην Αμερική;
Βεβαίως, καταρχάς η προφορά μου. Όταν ραπάρω εγώ νομίζεις ότι ραπάρει ξένος. Ραπάρω διαφορετικά από τους άλλους και αυτό οφείλεται στο ότι μεγάλωσα εκεί μέχρι τα 4 μου. Μετά επέστρεψα το 95-96 για να δω τον πατέρα μου και τότε είχα τραβήγματα με την αστυνομία. Συγκεκριμένα με πιάσανε με 48 γραμμάρια μαριχουάνα και έπρεπε να κάνω αναμορφωτήριο μέχρι τα 18 μου και για να την γλιτώσω την κοπάνησα γρήγορα.

- Τι σήμαινε και τι σημαίνει το hiphop στη ζωή σου.
Άρχισα να κάνω πολύ παρέα με κόσμο, αρχικά ως ραπερ, πολλές επαφές που με θυμούνται αλλά εγώ δε τους θυμάμαι. Το hiphop ήταν και αυτό μια μουσική. Όπως το ρεμπέτικο για τον ρεμπέτη, έτσι και το ραπ για τον ράπερ, όχι τον ακροατή αλλά αυτόν που ραπάρει. Έτσι γουστάρω να εκφράζομαι. Hiphop ως τρόπος ζωής δεν είναι να κάθεσαι να πίνεις μπύρες ή μπάφους, αλλά να είσαι κάθε μέρα στο studio, να ραπάρεις με τους φίλους σου. Ραπάρω γιατί αυτή είναι η μουσική μου.

Εισαγωγή


- Πότε και πως βρέθηκες με τους υπόλοιπους ΖΝ. Απ'ότι ξέρουμε υπήρχε μεγάλη απόσταση μεταξύ σας.
Αρχικά ήμουν μόνος μου, δεν υπήρχαν Ζωντανοί Νεκροί. Σε μια συναυλία των TXC το '97 στο Camel, μόλις είχα γυρίσει από την Αμερική και ήμουν ακόμα φαντασμένος, έγινε ένα πέσιμο από μπάτσους και μας μάζέψαν όλους ακόμα και τους TXC στα κεντρικά κρατητήρια του Πειραιά. Σ'αυτή την ιστορία ήταν και ο Πάνος (Μηδενιστής) και γνωριστήκαμε εκεί. Μέναμε κοντά και κάναμε μετά παρέα. Αυτός είχε το δικό του συγκρότημα και πήρε χαμπάρι ότι οι άλλοι ήταν μούφες, δεν ράπαραν ωραία και είδε που παίζει το ψωμί και έτσι κολλήσαμε μαζί. Μετά ξεκινήσαμε μόνοι μας ως οι GLD - Gate of the Leaving Dead - αλλά ήταν πολύ πιτσιρικίστικο. Έτσι είπαμε να βρούμε κάτι πιο βαρύ και πιο ελληνικό, καταλήγοντας στο Ζωντανοί Νεκροί. Μετά είχα ένα φίλο από τα Πετράλωνα που τον λέγανε Billy, ο λεγόμενος Χαρμάνης που τώρα είναι στο Chicago. Μαζί του κάναμε μια συλλογή με κόμικς. Είπα λοιπόν στον Μηδενιστή να βάλουμε μέσα άλλο ένα παιδί που ραπάρει, είναι και αυτός Αμερικανάκιας όπως και ο Μηδενιστής, αλλά ήθελε να είμαστε μόνο εμείς οι δύο στο συγκρότημα και άρχισε να μου κάνει λάθος πορεία, να μην επεκταθούμε. Τελικά μπήκε και δέσαμε σα 3 άτομα και δες τώρα πόσο αχάριστος είναι ο άνθρωπος καμιά φορά. Πήγα σε μια συναυλία στη Θεσσαλονίκη και ήρθαν δύο τύποι από την Κοζάνη, δύο αδέλφια. Εγώ δε τους θυμόμουν αλλά αυτοί με πλησίασαν και μιλούσαμε. Αυτοί είχαν έρθει σε επαφή με τον Ευθύμη, γιατί ο Ευθύμης ήταν εκεί φοιτητής και είχαν μιλήσει μαζί του. Ο Υποχθόνιος ήρθε φαντάρος εδώ στην Αθήνα το '97 και μια μέρα μου τον φέρνει ο Ευθύμης σπίτι. Ήταν ένα παιδί από χωριό, φαντάρος με ξυρισμένο πρόσωπο, αγροίκος ας πούμε. Ακούω τα ραπ του και λέω έχουμε την καινούργια γεύση από δω. Η πλάκα ήταν ότι γούσταραν και αυτοί, λες και ήταν γραμμένο (μα ποτέ αφηγημένο) και με το που τους ακούω λέω θα μπουν και αυτοί. Όταν το λέω στον Χαρμάνη και τον Μηδενιστή δεν ήθελαν και στράβωσαν. τους λέω, εγώ δεν κάνω κουμάντο; θα μπούνε. Αργότερα δεν είχαν πρόβλημα. Τελικά οι Ζωντανοί Νεκροί και οι 5 μαζί έχουν συναντηθεί μόνο 2 φορές. Σε μια απ'αυτές τις συναντήσεις τους είπα για πλάκα ότι έχω άλλο ένα παιδί που θέλω να μπει και μου στράβωσαν και οι Υποχθόνιοι! Η αχαριστία του κόσμου, όταν εγώ έτρεξα για να μπείτε εσείς γιατί τώρα λέτε όχι στο ίδιο σχέδιο επέκτασης;


Πετράλωνα 2001


- Δεν ήταν το σχέδιο να γίνεται 9, κάτι σα τους Wu-Tang;
Όχι, το σχέδιο ήταν να γίνουμε πάρα μα πάρα πολλοί. Και τώρα αν βρω το ταλέντο θα τον τσιμπήσω και θα τον βάλω μέσα και ας γίνουμε 15.

- Για τους άλλους 2 ΖΝ που έχετε αναφερθεί σε ρίμες; Ο Καρχαρίας;
Δε ξέρω ακόμα ποιοι είναι, γενικά είμαστε στο ψάξιμο. Έσκασε μούρη ο Εισβολέας που είναι σε άλλο συγκρότημα, αλλά οι Άγνωστοι Γνωστοί είναι ουσιαστικά σα Ζωντανοί Νεκροί. Ο Καρχαρίας είναι ένα φιλαράκι μου που έχει αγριάδα στο ραπ του και είναι ΖΝ MC. Αλλά αυτός είναι σόλο, έχει την πλήρη υποστήριξή μας απλώς υπάρχει ένα μικρό χάσμα.

- Πόσο δύσκολο ήταν να βγάλετε τον πρώτο σας ΕΡ;
Δεν ήταν δύσκολο, το μόνο δύσκολο στην υπόθεση ήταν να βρεθούν όλα τα άτομα μαζί. Από κει και πέρα υπήρχαν τα μέσα για τη μουσική και οι ρίμες. Έγραφε studio ο ένας, έφευγε και όλα γίνονταν γρήγορα. Για παράδειγμα, έγραψα με τον Χαρμάνη για το Ρίμα για Χρήμα, πριν φύγει για την Αμερική δηλαδή απ'το '97. Ήταν όλα προγραμματισμένα και τώρα ήδη έχει ηχογραφηθεί ο Χαρμάνης για κάποιες συμμετοχές στα μελλοντικά LP μου.

- Δισκογραφική ήταν εύκολο να βρείτε;
Να σου πω την ιστορία γιατί όλοι νομίζουν ότι λόγω του Βαλάντη πήγαμε στην FM. Πριν μπει ακόμα ο Χαρμάνης, πήγα με τον Μηδενιστή στο Stayros Club. Εκεί έπαιζε μια φίλη μου η Μαργαρίτα και ράπαρε ένας μαύρος. Παίρνουμε και εμείς το μικρόφωνο και αρχίσαμε να λέμε τα δικά μας. Μόλις τελειώσαμε το mcing μας πλησίασαν 2 τύποι από την δισκογραφική εταιρεία Music Wave και μας πρότειναν συμβόλαιο. Υπογράψαμε αμέσως και ήταν προγραμματισμένο να μπούμε απευθείας στο studio, ωστόσο αυτοί έκαναν λάθος διαχείριση στα οικονομικά τους και χρεοκοπούνε. Έτσι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να πουλήσουν το συμβόλαιο σε κάποια άλλη εταιρεία απ'αυτές που κάναν διανομή. Πούλησαν το συμβόλαιό μας για ένα εκατομμύριο στην FM, η οποία δεν την πλήρωσε με χρήματα αλλά με εμπόρευμα σε CD για να ξελασπώσουν. Έτσι χάσανε από τα χέρια τους κάτι πολύτιμο. Υπήρχαν άλλες δύο επιλογές, όπως η EROS, αλλά καταλήξαμε στην FM που τύχαινε να έχει και τους TXC. Σ'αυτό το διάστημα συγκροτηθήκαμε και οι 5, οπότε υπογράψαμε όλοι, απλά οι Χθόνιοι κατέβηκαν άλλη μέρα για τις υπογραφές.

- Στο ΕΡ "ΖΝ Εντολές" ακούσαμε για πρώτη φορά battle rap στα ελληνικά. Πως αποφασίσατε να κάνετε αυτό το βήμα; Νιώθεις ότι δικαιωθήκατε γι'αυτήν την επιλογή σας;
Το battle rap ήταν κάτι που έβγαινε από μέσα μας. Ο πρώτος κανόνας για μένα είναι: μη τα πηγαίνεις καλά με τους άλλους MCs και ας είναι και φίλος σου. Μετά το battle rap είστε και πάλι φιλαράκια, έτσι για να γίνετε τζερτζελές. Ήταν διαφορετικό γιατί είχε μέσα στίχους που μιλούσαν για τζιβάνες, μαύρο κάτι που οι άλλοι δε τολμάνε να κάνουν! Ήταν αμερικάνικο το στυλ, αφού στην αρχική σύνθεση του συγκροτήματος ήμασταν όλοι Ελληνοαμερικάνοι. Γουστάραμε Wu-Tang. Αισθάνομαι ότι δεν έχω δικαιωθεί σαν προσωπικότητα γιατί έχω πάρα πολλά να δώσω. Για τους άλλους δε μπορώ να απαντήσω.

- Πριν βγει το ΕΡ είχατε κάνει underground ηχογραφήσεις;
Εγώ μόνος μου έκανα support στους TXC πολλές φορές. Είχα συνεργαστεί με τους Blue Jack, που παίζαν με κιθάρες και γενικά όπου έβλεπα μικρόφωνο χωνόμουν. Σε ραδιοσταθμούς, κασσέτες στο σπίτι με διάφορους DJs, τον Jimmy Dee, τον αδελφό μου. Γράφαμε στιχάκια και μετά πειραματιζόμασταν με τα πικάπ.

- Σε σύντομο χρονικό διάστημα βγήκε και ο Πρώτος Τόμος. Είσαι ικανοποιημένος από την απήχηση που είχε στον κόσμο; Πως πήγαν οι πωλήσεις;
Πούλησε γύρω στα 5.500 κομμάτια. Το κοινό των ΖΝ είναι από 12 μέχρι 18 το πολύ, αυτοί κοζάρουν τη φάση και δε με χαλάει καθόλου. Ελέγχω τα μυαλά των νέων πιο εύκολα, γιατί είναι πιο εύκολο να δώσεις το μήνυμα που θέλεις σε έναν άνθρωπο από πιτσιρικά παρά να προσπαθείς να πιάσεις τον μεγάλο.

- Έτσι δεν έχεις μεγαλύτερη ευθύνη;
Ναι, αλλά δε με νοιάζει. Δε φταίω εγώ. Έχω πει για χασίσια, αλλά δεν είμαι υπεύθυνος για τους πιτσιρικάδες που άρχισαν τα ναρκωτικά. Γι'αυτούς φταίνε οι γονείς τους, εγώ δεν φταίω γιατί στο CD είπα απλά για τη ζωή μου, είπα ότι πίνω γιατί πίνω και θα συνεχίσω να το λέω γιατί πίνω πολύ χασίσι, μέχρι να πέσω κάτω.


Λυτρωτής Live


- Με το «Π.Ρ.Ε.Ζ.Α." και το "Αν όλα τα παιδιά της γης ", είχατε πρόβλημα με την εταιρεία;
Γενικά σε καμιά φάση δε θα με βρεις να υποστηρίζω την εταιρεία μου. Το μόνο που μ'ενδιαφέρει από την εταιρεία μου είναι να εκδόσει τα κομμάτια και να βγάλουμε κανένα video clip. Είναι ξενέρωτοι οι άνθρωποι, μας έβαλαν χέρι γι'αυτά τα δύο που είπες. Βγήκαν τα πρώτα 3000 κομμάτια μ'αυτά και τότε κατάλαβαν ότι βγάλαν δύο κομμάτια που μιλάνε για χασίσι και για πρέζα και μετά το απαγόρευσαν μόνοι τους. Στην αρχή τους βρίσαμε αλλά μετά βρήκαμε άλλο τρόπο για να περνάμε τα κομμάτια μας. Το Π.Ρ.Ε.Ζ.Α. (=Παραμύθια Ριψοκίνδυνα Ενώ Ζεις Ακίνδυνα) εν τω μεταξύ είναι ενάντια της πρέζας και το άλλο έχει μήνυμα ειρήνης (...η γύρα θα γινότανε πολύ πολύ μεγάλη).

- Στη συνέχεια πως αποφάσισες να βγάλεις το σόλο δίσκο;
Ήθελα να εκφραστώ μόνος μου, να πω κάποια πράγματα που με τους άλλους δε μπορούσα να τα πω. Αρχικά η σκέψη ήταν να βγει αμέσως μετά τον Πρώτο Τόμο και ο Δεύτερος Τόμος, αλλά είχαμε τεχνικά προβλήματα. Ο ένας έφυγε για Αμερική, οι Χθόνιοι ήταν ακόμα φαντάροι, ο Μηδενιστής "χάθηκε" για λίγο καιρό. Εγώ δε μπορούσα να μείνω στην αδράνεια γιατί είμαι άτομο που γουστάρει να ραπάρει συνέχεια. Εφόσον δεν υπήρχε εκεί κανείς, βγήκα μόνος μου. Όταν ήρθαν να μου ζητήσουν το λόγο, τους είπα που ήσουν; Αν ήσουν εδώ, θα ήσουν και εσύ μέσα. Τους πείραξε κάπως, αλλά όταν άκουσαν τα τέλεια επιχειρήματα που είχα στήσει, το δέχτηκαν.

Ρίμες, πολλές Ρίμες


- Τα άλλα σόλο LP γιατί δε βγήκαν;
Για τεχνικούς λόγους, δεν είναι εδώ. Γι'αυτό δε βγαίνει και το ΖΝ 2. Παρ'όλα αυτά τώρα πάμε να τα κάνουμε όλα μαζί. Είχαν γίνει κάποιες προσπάθειες να βγουν κάποια CD, είτε των Χθόνιων είτε του Μηδενιστή και επειδή αυτά άργησαν στην πορεία, φτάσαμε στο Θαμμένα Ξεχασμένα που είναι μια συλλογή απ'αυτά τα κομμάτια συν μερικά remix. Ωστόσο δεν έχουμε εξαφανιστεί, παίζουμε ακόμα. Τώρα πάμε να κάνουμε τον καινούργιο μας δίσκο που δεν έχουμε αποφασίσει για την ονομασία του. Θα προηγηθεί το ΕΡ με 7-8 κομμάτια, όπως το "Ας το να γνωστοποιηθεί", "Οι κριτές της κολάσεως".