Hip-Hop, RnB ή κάτι άλλο;

Πολλοί hip-hop καλλιτέχνες το τελευταίο καιρό βγάζουν κάποια τραγούδια τα οποία αποκαλούνται απο πολύ κόσμο RnB. Είναι όμως RnB; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει πρώτα να σκεφτούμε τι ακριβώς είναι το RnB.

Το RnB ήταν ένας χαρακτηρισμός για πολλά διαφορετικά στυλ μουσικής που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1940 από την αφροαμερικάνικη κοινότητα των Η.Π.Α. Ως μουσικό μίγμα το RnB έχει κατά κόρον στοιχεία από Jazz όπως π.χ. σαξόφωνο, φωνητικά τα οποία θυμίζουν ροκ, συναίσθημα και feeling από soul και δυνατό, έντονο ρυθμό. Κατά τη δεκαετία του 1980 ξεπήδησε το μουσικό στυλ το οποίο είναι γνωστό ως προσωρινό RnB (contemporary RnB). Το προσωρινό RnB χαρακτηρίζεται από τους drum-machine ρυθμούς του, που συχνά ομοιάζουν με αυτούς του hip-hop.

Ωστόσο δε πρέπει να ξεχνάμε ότι στο RnB οι ερμηνευτές τραγουδάνε και δε ραππάρουν. Και το τραγούδι είναι κάτι εντελώς διαφορετικό πράμα από το rap. Το τραγούδι απαιτεί από τον καλλιτέχνη εναρμόνιση της φωνής του με τη μελωδία της μουσικής ενώ το rap απαιτεί εναρμόνιση με το ρυθμό. Ο rapper πρέπει να πατάει στο μέτρο του ρυθμού ενώ ο τραγουδιστής πρέπει να πατάει στη μελωδία της μουσικής παράγοντας τους ηχητικούς φθόγγους στις ίδιες νότες με τη μελωδία. Άρα εδώ ξεκαθαρίζουμε ότι το να ραππάρεις με το να τραγουδάς είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράματα, όπως επίσης είναι και το RnB με το hip-hop.

Εμάς όμως που ακούμε μερικούς rap καλλιτέχνες να κάνουν ό,τι τέλος πάντων κάνουν και δε μας αρέσει γιατί λέμε οτι κάνουν RnB; Και εδώ έρχεται η παρεξήγηση. Μερικοί από τους πιο διάσημους καλλιτέχνες της RnB είναι ο Michael Jackson και η Maria Carrey, οι οποίοι έχουν βγάλει φοβερές τραγουδάρες. Θα μας την έσπαγε αν είχαμε έναν Έλληνα Michael Jackson; Νομίζω πως όχι. Άρα αυτό που δε μας αρέσει δεν είναι το RnB, το οποίο σα μουσική έχει πολλά να επιδείξει, αλλά κάτι άλλο. Τι είναι αυτό το άλλο; Μα φυσικά τα pop.

Εδώ να ξεκαθαρίσουμε οτι pop είναι ένας γενικός όρος ο οποίος μπορεί να αποδοθεί σε πολλά είδη μουσικής. Pop δεν είναι ούτε το τι τύμπανα χρησιμοποιείς, ούτε το τι πνευστά η έγχορδα και γενικά τι όργανα χρησιμοποιείς. Pop είναι μια ονομασία που δίδεται σε συγκεκριμένους καλλιτέχνες είτε κάνουν rap, είτε ροκ, είτε house και θεωρητικά ακόμα και Heavy Metal.

Τι σημαίνει όμως το Pop; To Pop είναι δημιούργημα από managers δισκογραφικών εταιριών οι οποίοι μελέτησαν κοινωνιολογικά και ψυχολογικά τις αντιδράσεις των ανθρώπων/καταναλωτών και καταλήξανε σε κάποια συμπεράσματα. Με βάση αυτά τα συμπεράσματα θεσπίσαν κάποιους κανόνες οι οποίοι θα εφαρμόζονται σε καλλιτεχνικές δουλειές με σκοπό την αύξηση της δημοτικότητας/επιτυχίας των προιόντων τους δηλαδή των δισκογραφικών album.

Οι κανόνες της pop μουσικής είναι οι εξής:

* H εστίαση σε λίγα τραγούδια-hit και όχι σε ολόκληρο το δίσκο ως σύνολο.
* Τα τραγούδια πρέπει να απευθύνονται σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό και όχι σε οποιαδήποτε υποκουλτούρα ή ιδεολογία.
* Έμφαση στην τεχνική αρτιότητα του δίσκου περισσότερο από την καλλιτεχνική.
* Να έχουν τα τραγούδια χορευτικό ρυθμό προκειμένου να τα ακούει ο κόσμος πιο εύκολα όταν θέλει να χορέψει.

Αυτά ήταν λοιπόν τα στοιχεία της pop. Τι μας ενοχλεί σε αυτά;

* Το ότι δε μας αρέσει από έναν ολόκληρο δίσκο να είναι καλά 2-3 κομμάτια το πολύ και θέλουμε όλο το δίσκο καλό.
* Το ότι δε μας αρέσει η αποστειρωμένη γλώσσα στους στίχους μιας και το rap είναι αντιδραστικής προέλευσης.
* Το ότι πολλοί δίσκοι βγαίνουν μεν με άριστη τεχνική αρτιότητα, αλλά απο νόημα μηδέν.
* Σίγουρα και εμείς όπως και όλοι οι άνθρωποι θα θέλουμε κάποια στιγμή να χορέψουμε. Το ζήτημα είναι οτι δε χορεύω σε όλη μου τη ζωή, και θέλω να ακούω και κάτι διαφορετικό τις ώρες π.χ. που είμαι down.

Aυτά είναι στη πραγματικότητα αυτά που δε μας αρέσουν. Η popοποίηση ενός αντιδραστικού μουσικού είδος που για κάποιους είναι ένα ιερό μέσο για να εκφράσουν τον εσωτερικό τους εαυτό, να διαμαρτυρηθούν, να κάνουν μια κατάθεση ψυχής, να φωνάξουν για να τους ακούσει ο κόσμος. Είναι σα να παίρνει κάποιος μια μολότοφ, να της βάζει ένα φιογκάκι και να την πουλάει στις καφετέριες ως trendy υποκατάστατο του ρομαντικού κεριού.

Έτσι και η μουσική μας ντύνεται με αστραφτερά φορέματα και πασάρεται ως trendy υποκατάστατο του ποπ λαϊκού/ροκ το οποίο ήταν της μόδας τη περασμένη δεκαετία. Πριν από κάποια χρόνια ευχόμουν να φτάσει το hip-hop σε όσα περισσότερα αυτιά ήταν δυνατό για να μάθει ο κόσμος τι εστί ελευθερία έκφρασης. Σήμερα βλέποντας το hip-hop (ή μήπως θα έπρεπε να πω hip-pop) να κονσερβοποιείται και να εφαρμόζεται πάνω του η pop συνταγή και να παρουσιάζεται ως κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που είναι, αγανακτώ. Δε λέω, θα πούμε και τα ερωτικά μας. Και ο έρωτας μες τη ζωή είναι. Το ίδιο ισχύει και για κάποιο χορευτικό κομμάτι. Και ο χορός μια πολύ ωραία και ευχάριστη πράξη είναι. Αλλά όταν ένα μέσο έκφρασης περνάει από αυστηρή αποστείρωση σε σημείο να μην έχει ούτε το feeling, ούτε το στιλ αλλά ούτε και το πνεύμα που έχει το πραγματικό hip-hop, τότε μένουν μόνο άψυχοι ήχοι από κάποιο mpc ή synthesizer που φτιάχτηκαν μόνο και μόνο με ένα πράμα στο μυαλό: Να αποδώσει όσο το δυνατόν περισσότερο χρήμα.

Και στη τελική δε μας χαλάει το ότι κάποιοι άνθρωποι θέλουν να βγάλουν χρήμα, όλοι θέλουμε. Είμαστε πλέον σε μια ηλικία που πρέπει να αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες της ζωής και έχουμε υποχρεώσεις. Αυτό που μας χαλάει είναι ότι θα μπορούσανε μερικοί π.χ. να βάζαν 1-2 κομμάτια εμπορικά σε ένα album 15 κομματιών για να έχει να προωθήσει η δισκογραφική εταιρία και τα υπόλοιπα να τα κρατούσαν αληθινά. Δυστυχώς όμως πολλοί κάνουν το αντίθετο και πλέον είναι ζήτημα αν θα πετύχεις 2 "κανονικά" κομμάτια σε ένα L.P.

Σταύρος Δήμου