DJ Rico (NEBMA) - Συνέντευξη
Είναι αλήθεια πως δεν είναι εύκολο να πει κανείς τα πράγματα με τ’ όνομά τους, ειδικά μέσα σ’ ένα χώρο που ο περισσότερος κόσμος δε βλέπει πέρα από τη κρίση του. Προς έκπληξή μου όμως, ο dj Rico, δε προλάβαινε να απαντάει στις ερωτήσεις μου πριν καλά καλά τις κάνω και στη συνέχεια να έχει κι άλλα να πει…
— Μιας που βρισκόμαστε στο studio σου, θες να ξεκινήσουμε με το να μου πεις πάνω σε τι δουλεύεις αυτό τον καιρό;
Τα τελευταία χρόνια κινούμαι σε 2 επίπεδα. Ένα είναι το δισκογραφικό, που έχει να κάνει με τις επίσημες κυκλοφορίες μέσα από τη Universal που έχουμε συμβόλαιο. Σ’ αυτό το επίπεδο περιμένουμε την κυκλοφορία του album των Professional Sinners από το Family. Εκεί μέσα εγώ δεν έχω κάνει κάτι, αλλά είναι μια δουλειά που τη στηρίζουμε όλοι. Σειρά θα πάρουν οι Goin’ through με δίσκο, ο Κόμης Χ και το Θηρίο με single και οι ΝΕΒΜΑ μέχρι τα Χριστούγεννα και πιο μετά.
— Το 2ο επίπεδο;
Προσπαθώ ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που έχω να τα διοχετεύω σε κυκλοφορίες που δεν έχουν να κάνουν με δισκογραφικέ εταιρίες. Όπως τα 2 mixtapes που έβγαλα τη περασμένη χρονιά. Μέσα στις επόμενες 2 βδομάδες λοιπόν θα κυκλοφορήσει ένα mixtape του Αθέατου, ένα παιδί που συνεργαζότανε με τον Ταραξία πριν από περίπου 2 χρόνια. Στη συνέχεια έχω διάφορα mixtapes δικά μου με ακυκλοφόρητα και remix που θα μαζέψω, θα κάνω και μερικά κομμάτια στο mixtape του Αλέξη Δ. γενικά είναι πολλά πράγματα τα οποία θέλω μέχρι τα Χριστούγεννα να τα χω δώσει.
— Έχεις βγάλει κι άλλα mixtapes.
Το ένα ήταν το 80’s baby και ένα ακόμα με τον Ισορροπιστή.
— Είχαν μεγάλη απήχηση…
Καλά πήγε. Βέβαια το ότι κάποιος το κατεβάζει δε σημαίνει απαραίτητα ότι του αρέσει. Εμείς τα δίνουμε και δωρεάν αυτά.
— Διάβασα πάντως αρκετά θετικά σχόλια.
Να μην κρυβόμαστε. Το σκληροπυρηνικό hip hop, τον Ισορροπιστή δε τον συμπαθεί καθόλου. Εγώ τους καταλαβαίνω όμως. κι εγώ άμα δε τον ήξερα δε θα τον πήγαινα μία. Για κάποιον ο οποίος δε τον γνωρίζει και για κάποιον ο οποίος ακούει hip hop, η εκκεντρικότητα με την οποία ντύνεται και το πώς πλασάρει τον εαυτό του, του φαίνεται πως ποζάρει. Αλλά αν ρωτήσεις έστω και έναν άνθρωπο που να τον έχει γνωρίσει και να έχει μιλήσει μαζί του, θα σου πει ότι τον συμπαθεί πάρα πολύ. Δυστυχώς στη μουσική που κάνουμε παίζει πάρα πολύ μεγάλο ρόλο η εικόνα και η εντύπωση που δίνει κάποιος. Αν δε σου κάνει η μάπα κάποιου δε θα τον ακούσεις. Παρ’ όλα αυτά όμως αναγνωρίστηκε η δουλειά του, γιατί κάθισε και ασχολήθηκε και είχε μεράκι. Από κει και πέρα εμάς δε μας ενδιαφέρει η εντύπωση που έχει. Απλά σου λέω πως βγάζει μια εικόνα την οποία την αντιλαμβάνομαι.
— Τα δικά σου projects δηλαδή τρέχουνε παράλληλα με τις δουλειές του Family; Έχεις την ανεξαρτησία να κάνεις αυτά που θέλεις;
Βέβαια!
— Υπάρχει υπόνοια ότι σας καθοδηγούν. Ότι σας βάζουν χέρι…
Όχι δε συμβαίνει αυτό. Είναι λίγο λεπτά τα ζητήματα. Πρέπει να προσέχουμε εμείς οι ίδιοι τι κάνουμε και τι δε κάνουμε. Όχι από πλευράς ποιος είναι καλός, κακός, φίλος ή εχθρός μας, απλά όταν δουλεύεις σ’ ένα επίπεδο που έχει μια αναγνωρισιμότητα, πρέπει κι εσύ ο ίδιος να προσέχεις πως λειτουργείς και τι κάνεις. Και ο Αδάμαντας είναι ένα παιδί που κάνει πολλές συνεργασίες με άτομα που δεν είναι μέσα στο Family, και εγώ, και ο Ισορροπιστής. Να ξέρεις πως όταν βγάζεις δίσκο από μια δισκογραφική εταιρία, αμέσως το χάνεις το hip hop κοινό. Οπότε όταν κάνεις μια δουλειά με τους κώδικες του hip hop που ξέρουμε και που δουλεύουμε από το 1995, προφανώς το pop κοινό δε σε πολύ απασχολεί. Άρα δε τον νοιάζει τον Νίκο να έρθει και να μου πει ‘τι κάνεις εκεί’, γιατί στο κάτω κάτω, ένα mixtape πόσοι θα το ακούσουν; Αν βέβαια πάω να κάνω μια δουλειά με έναν καλλιτέχνη έξω από το hip hop, που δεν έχω κάνει συμβόλαιο και υπάρχουνε συγκρουόμενα συμφέροντα, εκεί μπορεί να υπάρξει μια συζήτηση για το πώς, τι και με ποιους όρους.
— Νομίζω ότι αυτή η αντίληψη για το Family βγήκε μετά τη συνεργασία των ΝΕΒΜΑ με τις Mystique.
Ήταν δική μου επιλογή οι Mystique. Το Μην κάνεις πως δε θυμάσαι είναι ένα τραγούδι, τη παραγωγή του οποίου την είχα κάνει το 2007 με τον Ominus. Είχα βρει το sample, μας είχε κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση και έτσι έφτιαξα ένα demo. Επειδή μου άρεσε λοιπόν έγραψα και στίχους τραγουδιστούς και είχα σα στόχο αυτό το κομμάτι να το πουλήσω σε κάποιον τραγουδιστή. Δεν είχε ραπ αρχικά. Όταν καθίσαμε να κάνουμε τον Ήχο ανοχής, ο Ισορροπιστής το λάτρεψε και ήθελε να το κάνουμε εμείς. Εγώ τους έλεγα πως το κομμάτι δεν είναι rap, αλλά τελικά και ο Αλέξης και ο Ισορροπιστής με έπεισαν και μπήκαμε στη διαδικασία να το βάλουμε στο δίσκο. Ψάχναμε λοιπόν μια γυναίκα για τα φωνητικά και τυχαία εγώ είδα στη τηλεόραση ένα βίντεο που είχαν κάνει τα κορίτσια, ενδιαφέρθηκα γιατί μου φάνηκε φρέσκο. Το έψαξα, είδα ότι ήταν στη Universal και κάναμε την συνεργασία. Κανείς δε μας επέβαλε να δουλέψουμε μαζί τους. Στο hip hop ψάχνουμε για αποδιοπομπαίους τράγους και για ήρωες. Ότι και καλά κάποιος έρχεται και μας λέει τι να κάνουμε, είτε ο Βουρλιώτης είτε κάποιος manager. Δε γίνετε αυτό. Κανένας δε σου τραβάει το χέρι, ούτε σου βάζει το πιστόλι στο κρόταφο για καμία συνεργασία. Αποφασίζεις ο ίδιος μέχρι που θα πας για να πετύχεις ένα στόχο που έχεις βάλει.
— Ναι αλλά πριν 6-7 χρόνια δε θα κάνατε μια τέτοια συνεργασία.
Εννοείται!! Αλλά ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Και μουσικά αλλά και σαν άτομα, έχουμε πολύπλευρη μουσική επιρροή. Ποτέ δεν ακούγαμε μόνο hip hop, εγώ άκουγα και pop. Όλοι μας ακούγαμε διάφορα μουσικά είδη και αυτό φαίνεται από τα samples. Από κει και πέρα, προφανώς δεν είσαι ο ίδιος όταν είσαι αγόρι στα 20 κι όταν είσαι στα 30. Η επιτυχία είναι γλυκό πράγμα. Όταν δεις το τραγούδι σου να παίζει στη τηλεόραση, και ακόμα καλύτερα, στο ραδιόφωνο, γλυκαίνεσαι. Και για να κάνεις αυτή την επιτυχία χρειάζονται παραχωρήσεις. Όποιος λέει πως δε διαπραγματεύεται τη μουσική του λέει μεγάλη κουβέντα. Από την άλλη εμείς δε θα πούμε και ποτέ ότι βαρεθήκαμε να είμαστε underground και γι’ αυτό κάναμε αυτό που κάναμε. Εμείς αγαπάμε τη δουλειά μας γι’ αυτό και κυκλοφορούμε ακόμα mixtapes, αλλά δε θέλουμε να επαναλαμβανόμαστε. Προτιμούμε να έχουμε δηλαδή στοιχεία από τις παλιές μας δουλειές, αλλά να μην είμαστε στο ίδιο μοτίβο.
— Βλέπετε δηλαδή ότι τώρα έχετε γίνει πιο mainstream;
Εννοείται!! Λες να εθελοτυφλούμε; Και βέβαια είμαστε. Αν και το Μείνε εκεί που είσαι δε νομίζω ότι ήταν τόσο mainstream. Γι’ αυτό και δεν έπαιξε και στα ραδιόφωνα.
— Βλέπω ότι το δηλώνεις με μεγάλη άνεση. Πολλοί το κάνουν αλλά κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους.
Δικαίωμά τους είναι. Ο κάθε ένας έχει το δικό του τρόπο για να πουλήσει. Μπορεί κάποιος να πουλάει με το χαρντκοριλίκι. Για μένα hardcore είναι κάτι που είναι δύσκολο στ’ αυτιά. Σκληροπυρηνικό hip hop δεν είναι μόνο το να βρίζεις μάνες ή το να έχεις μια μονότονη λούπα. Σκληροπυρηνικό hip hop είναι και το δυσνόητο hip hop, που θα έχει ένα ψαγμένο ήχο ή ένα περίεργο rap.
— Πως πήρατε την απόφαση να μπείτε στο Family;
Αρχικά να σου πω ότι έγινε σε μια περίοδο που η δισκογραφία ήτανε πάρα πολύ δύσκολη. Το 2005 βγάλαμε ένα δίσκο με τη προηγούμενη σύνθεση του group από μια ανεξάρτητη εταιρία, τη Studio 2. Ο δίσκος πήγε αρκετά καλά, αλλά δυσκολευόμασταν και live να κλείσουμε αλλά υπήρχε και ένα αρνητικό κλίμα στο συγκρότημα. Ήμασταν σε μεταβατικό επίπεδο. Τότε διασκεδάζαμε σε ένα μαγαζί που έπαιζε ο Βουρλιώτης και ήταν το μόνο που έπαιζε hip hop. Εκεί ο Νίκος μας έκανε και μια 2η πρόταση, μιας και μας το είχε ξανά προτείνει το 1998. εκεί καθίσαμε και το συζητήσαμε και είδαμε ότι δεν υπήρχε περίπτωση εκείνη τη περίοδο να βρούμε καμία άλλη δισκογραφική. Προσπαθούσαμε να βρούμε άκρες, αλλά ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Σε πληροφορώ ότι ο πιο αρνητικός γι’ αυτό το θέμα ήμουν εγώ. Βγάλαμε λοιπόν ένα δίσκο καθαρά μεταβατικό, το «Aπ’ αυτούς που λατρεύεις να μισείς». Ακόμα δεν είχαμε καταλάβει τι πάμε να κάνουμε, γι’ αυτό και δεν είχε κάποιο single μέσα που να μπορέσουμε να βγάλουμε στο ευρύ κοινό. Να ξέρεις ότι πέραν της αποδοχής του ταλέντου, το Family βάζει μέσα καλλιτέχνες με τους οποίους έχει προσωπικές σχέσεις. Και μιας και που το αγαπημένο θέμα του hiphop.gr ανά καιρούς είναι το ποιος θα μπει στο Family, έχετε υπ ‘όψιν λοιπόν ότι δεν είναι μόνο τα γούστα. Αν εμείς δεν είχαμε αναπτύξει μια καλή σχέση εκείνο τον καιρό με τον Βουρλιώτη δε θα ήμασταν ποτέ εδώ.
— Οι αποφάσεις στο Family είναι συμμετοχικές;
Κοίτα, το τι θα βγάλει ο κάθε καλλιτέχνης είναι δική του υπόθεση. Για το ποιος θα μπει όμως στο Family έχουν λόγο πολλοί άνθρωποι. Και ακουγόμαστε όλοι μας.
— Ο Βουρλιώτης θα τα παρατήσει τελικά;
Δε ξέρω, αλλά πιστεύω ότι αυτή την είδηση δε θα την αφήσει έτσι. Θα τη ξανά σχολιάσει.
— Δε κατάλαβα βέβαια αν υποτίθεται πως θα τα παρατήσει όλα, ή απλά θα σταματήσει να βγάζει κομμάτια, να κάνει rap.
Το Family προφανώς δε μπορεί να το παρατήσει. Από κει και πέρα θα σου πω κάτι για το ποιος ραπάρει και ποιος όχι. Το κάνει όσο νιώθεις ότι η κόρη του ματιού σου διαστέλλεται από αυτά που βλέπεις γύρω σου. Υπάρχουν υποτιθέμενοι ενεργοί MCs που δεν γράφουν στίχο γιατί δε τους εξιτάρει κάτι για να γράψουν. Και τελικά κάνουν 4-5 χρόνια να βγάλουν δίσκο, και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Όσο έχεις κίνητρο, συνεχίζεις. Στο επόμενο βήμα έχεις ν’ αποφασίσεις αν αυτά που θα γράψεις θες να βγούνε προς τα έξω.
— Πιστεύεις ότι υπάρχει μια ημερομηνία λήξης στους MCs; Ίσως και ηλικιακό όριο;
Δε σου κρύβω ότι κι εμένα με απασχολεί. Είμαι 35 και σκέφτομαι μέχρι που μπορεί να συνεχιστεί. Είναι και μουσική που όπως και να το κάνουμε έχει απήχηση σε νεαρές ηλικίες. Στην Αμερική είναι πλέον πολύ μεγάλο θέμα συζήτησης, γιατί η hip hop πλησιάζει τα 30 και υπάρχουν καλλιτέχνες που διέπρεψαν ως hip hop star, βλέπε LL COOL J κτλ, οι οποίοι τώρα είναι πάνω από 40 και πλησιάζουν τα 50. οπότε κατά πόσο μπορεί ένας τέτοιος άνθρωπος να χει απήχηση σ’ ένα πιτσιρικά ο οποίος μάλλον τώρα θα ακούει Soulja Boy. Έχει να κάνει κι με το πώς νιώθεις εσύ. Αν μπορείς να ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή και να φοράς τα φαρδιά και τις μπασκετικές φανέλες και μετά να κοιμάσαι το βράδυ ήσυχος, τότε δε πέφτει λόγος σε κανένα. Εγώ είμαι στη γενιά των πρώτων hip hopers, δηλαδή του B.D. Foxmoor, του Μεντζέλου και του Βουρλιώτη, οι οποίοι γυροφέρνουν σ’ αυτή την ηλικία. Ο καθένας ανάλογα με το πώς νιώθει με την ηλικία του συνεχίζει ή σταματάει.
— Εσύ τι θα κάνεις;
Επειδή εγώ δεν είμαι μπροστά και ο ρόλος μου είναι πιο διακριτικός, έχω μια 5ετία γεμάτη στο επίπεδο της παραγωγής. Αλλά δε σου κρύβω ότι το σκέφτομαι πόσο θα μπορώ ακόμα να είμαι dj. Από την άλλη είναι και το οικονομικό. Δουλεύω και σαν καθηγητής, αλλά και σαν dj είναι μια δουλειά που με συντηρεί.
— Ο κόσμος έχει την εντύπωση ότι βγάζετε εκατομμύρια.
Ναι το πιστεύουνε. Τι να κάνουμε. Προφανώς δεν είναι έτσι. Και τα λεφτά που βγαίνουν μέσα από το Family έχουν να κάνουν με σκληρή δουλειά. Αλλά μιλάμε για πολύ δουλειά. Σε εξαντλητικούς ρυθμούς. Ναι πάμε καλά οικονομικά, αλλά δε βγάζουμε εκατομμύρια. Εμείς σαν ΝΕΒΜΑ για να βγάλουμε λεφτά από το Family περιμέναμε 5 χρόνια. Πολλοί νομίζουν ότι με το που μπαίνουμε παίρνουμε ένα τρομερό bonus. Αυτά είναι τρίχες. Τα λεφτά μοιράζονται ανάλογα με την απήχηση που έχεις.
— Δεν νιώθεις αδικημένος όμως που για παράδειγμα οι Professional Sinnerz έγιναν αστέρια σε 10 μήνες κι εσείς σε 5 χρόνια;
Όχι γιατί δεν είναι ίδια η δισκογραφία. Και έχουμε και μια μεγάλη διαφορά. Ο Αδάμαντας τραγουδάει. Εμείς δεν έχουμε τέτοιο μέρος στη δισκογραφία μας. Οπότε για μια πολυεθνική εταιρία και έναν ραδιοφωνικό παραγωγό, είναι πολύ πιο εύκολο να το κάνει να ακουστεί στα αυτιά των άλλων. Εμείς θα πρέπει να βρούμε κάποιον να τραγουδάει, ή να κάνουμε ένα τραγούδι rap που θα είναι πολύ πιο εύπεπτο. Άρα είναι και πολύ πιο εύκολο για να τους μανατζάρεις. Δεύτερον οι Pro Sinnerz δεν έχουν και την κοινή hip hop εμφάνιση, έχουν ένα τελείως εναλλακτικό στυλ και τρόπο προσέγγισης. Εγώ προσωπικά δε νιώθω αδικημένος.
— Οπότε τελικά πως ορίζονται οι προτεραιότητες;
Σημασία έχει το τι υλικό έχεις. Μια εταιρία προφανώς δε μπορεί να διαχειριστεί το ίδιο κομμάτι όπως το Μείνε εκεί που είσαι με το Μη κάνεις πως δε θυμάσαι. Οπότε δε μπορείς να πεις ότι η εταιρία δε με βοήθησε.
— Από τις στιγμές που είσαστε μέσα στο Family, νιώθετε ότι πρέπει να πάρετε και μέρος στις διάφορες συγκρούσεις που δημιουργούνται; Πχ. Η κόντρα του Βουρλιώτη με τον Μηδενιστή.
Δεν είναι ωραίο όλο αυτό; Εμένα με προβληματίζει γιατί είμαι φοβερά της ίντριγκας. Το Θηρίο ας πούμε το αφήνει παγερά αδιάφορο. Και σαν ΝΕΒΜΑ εμείς το έχουμε το μικρόβιο λίγο περισσότερο και ασχολούμαστε. Τον Βουρλιώτη τον απασχολεί πολύ λιγότερο απ’ όσο νομίζει ο περισσότερος κόσμος.
— Γιατί σου αρέσει όλο αυτό;
Παλιά είχα κάνει μια δήλωση, αν και δε ξέρω αν τη πιστεύω ακόμα, πως αν σταματήσουν οι κόντρες στο hip hop εγώ θα τα παρατήσω! Είναι στη φύση της μουσικής η κόντρα, και να ξέρεις πως στις κόντρες, πάντα κάποιος έχει δίκιο και κάποιος άδικο. Μη ψάχνουμε να βρούμε αν κάποιος έχει δίκιο εδώ αλλά άδικο εκεί… μια κόντρα είναι απόλυτη. Ή έχεις δίκιο ή άδικο.
— Έτσι πιστεύεις;
Κάνω και λίγο πλάκα αλλά θα σου πω κάτι σοβαρό. Το θέμα είναι ο κόσμος ν’ ακούει τη μουσική. Τι κάνει στον καθένα σαν ποιοτική μουσική; Γιατί υπάρχουν και πιτσιρικάδες που δεν ακούν τίποτα άλλο πέρα από Μηδενιστή, όπως υπάρχουν και πιτσιρικάδες που δεν ακούν τίποτα άλλο πέρα από Family. Θα έπρεπε να κοιτάνε αν μέσα από αυτό το πράγμα βγαίνει καλύτερη μουσική, αν δηλαδή η αντιπαλότητα βοηθάει τους καλλιτέχνες να εξελιχθούν. Ή και να εξαφανιστούν. Είναι δίκοπο μαχαίρι. Με βοηθάει εμένα να αναλωθώ στο να βρίζω τον άλλο όλη μέρα, ή με βοηθάει στο να το χρησιμοποιήσω για να αποδείξω στον άλλο ότι αξίζω πολλά περισσότερα απ’ όσα μου καταλογίζουν;
— Θες να μου πεις για τον Αλέξη Δ.;
Θα στο πω απλά. Η απόφαση αποχώρησης ήτανε καθαρά σε επαγγελματικό επίπεδο. Η απόφαση να απομακρυνθεί από το συγκρότημα ήτανε καθαρά δικιά μου και του Ισορροπιστή. Είδαμε ότι ο Αλέξης από ένα σημείο και μετά δε μπορούσε να αντεπεξέλθει στα δικά μας επαγγελματικά δεδομένα τα οποία ήταν πολλαπλάσια σε σχέση με 2-3 χρόνια πριν. Το γιατί δε μπορούσε να αντεπεξέλθει είναι δικιά του υπόθεση. Εμείς μπορεί να έχουμε και άλλες δουλειές, αλλά αυτό το αγαπάμε πάρα πολύ και δε θέλουμε να ρισκάρουμε να χαλάσει η εικόνα μας. Οπότε αυτό όλο ήταν μόνο για επαγγελματικούς λόγους. Εγώ με τον Αλέξη μιλάω πολύ συχνά και είμαστε πολύ φίλοι. Του δίνω και κομμάτια για το mixtape του. Η όλη απόφαση λοιπόν έγινε ψύχραιμα, χωρίς καυγάδες.
— Παρόμοιο σκηνικό δεν έγινε και με τον Ταραξία;
Αυτό ήταν μια απόφαση που είχε να κάνει με το Family γενικότερα. Αλλά κι αυτό ήταν καθαρά επαγγελματικό. Με τον Ταραξία εγώ εξακολουθώ όμως και συνεργάζομαι. Η άποψή μου είναι πως είναι δύσκολο για έναν άνθρωπο να διαχειριστεί την επιτυχία. Έχω να σου πω πάντως πως αυτές οι αποχωρήσεις ήταν καθαρά για θέματα δουλειάς και δεν είχαν καμία σχέση με τις αποχωρήσεις του Ominus, τoυ DJ S και του TNS.
— Υπάρχει κάποια πατέντα; Όταν δηλαδή κάποιος από το μηδέν γίνετε διάσημος, αλλάζει τη συμπεριφορά του;
Δε μ’ ενδιαφέρει να κάτσω να ψάξω το πώς σκάει η επιτυχία στο καθένα. Εμένα μ’ ενδιαφέρει ότι αυτή η συμπεριφορά δε με βοηθάει στη δουλειά μου. Κάναμε υπομονή, αλλά κάποια στιγμή, η κατάσταση έφτασε στα άκρα.
— Έχετε βρει αντικαταστάτη;
Δεν είναι θέμα αντικατάστασης. Εμείς συνεχίζουμε κρατώντας το ίδιο όνομα -γιατί δεν έχει καμία σχέση το τι είναι σήμερα οι ΝΕΒΜΑ με το τι ήτανε στο παρελθόν- και ουσιαστικά έχουμε τον Αλχημιστή σαν καινούριο μέλος που θεωρούμε ταλαντούχο, πολύπλευρο, ορεξάτο, σοβαρό και θα προχωρήσουμε να δούμε τι θα γίνει.
— Η επαφή πως έγινε;
Ακριβώς όπως έγινε με όλους στο Family. Είχαμε μια προσωπική επαφή, κάνουμε παρέα, έχουμε κοινά ακούσματα και επιρροές. Συζητήσαμε και με το Family πως του φαίνεται αυτή η ιδέα και πάρθηκε ομόφωνα η απόφαση. Πιστεύω ότι το αποτέλεσμα θα ικανοποιήσει πάρα πολύ κόσμο.
— Ο Αλέξης ετοιμάζει κάτι;
Nομίζω ένα mixtape και κάνουμε και κάποια κομμάτια μαζί.
— Οι οπαδοί του ελληνικού hip hop πιστεύουν ότι έχετε πατήσει τις αρχές σας και τη μουσική που κάνατε και πλέον απαξιώνεται και για το κοινό της.
Το hip hop έχει μια πολύ μεγάλη αρρώστια η οποία το κάνει ανεπιθύμητο. Οι 9 στους 10 που ακούνε αυτή τη μουσική θέλουν να γίνουν MCs.
— Δεν είσαι ο πρώτος που το λέει…
Αυτό το πράγμα να ξέρεις πως κόβει ακόμα και τον ένα που μπορεί να έχει ταλέντο. Τον περνάει στη μετριότητα. Δε καταλαβαίνεις πόσα demo φτάνουν καθημερινά στα χέρια μου. Και όταν απ τα 10 τα 9 είναι απαράδεκτα, θα βρεις μέτριο ακόμα και τον 1 που έχει την πιθανότητα να κάνει κάτι σωστό. Αυτό είναι που έχει κάνει το hip hop κοινό ανεπιθύμητο σε κάθε dj Rico ή σε κάθε Ισορροπιστή. Έχουμε παίξει σε events και με FFC και με Razastaar που από κάτω ήταν 500-1000 άτομα που χτυπιόντουσαν με μερικά κομμάτια, αλλά έβλεπες πως όταν παρουσίαζες ένα νέο κομμάτι, από κάτω οι περισσότεροι το παρατηρούσαν και μέσα τους λέγανε ‘εγώ θα μπορούσα να το είχα κάνει καλύτερα’. Ενώ αυτό δε το βλέπεις σε μια συναυλία που έρχεται ένας πιτσιρικάς που δεν ακούει μόνο Goin’ Through ή ΝΕΒΜΑ. Μπορεί να θαυμάζει κάτι αλλά δεν έχει τη φιλοδοξία να το κάνει. Όχι πως το βλέπω εγωιστικά, ότι θέλει να μου πάρει τη δουλειά, αλλά αυτό το επικριτικό βλέμμα δε κάνει καλό στην όλη σκηνή. Από την άλλη, αυτή τη στιγμή για να βγάζω mixtape και να σου δίνω συνέντευξη, σημαίνει πως δεν αδιαφορώ. Γιατί αντίστοιχα και το κακό με τους mainstream ακροατές, είναι πως όταν θα βγάλεις ένα video clip, θα πάνε να αγοράσουν το συγκεκριμένο κομμάτι σου και θα το ακούνε στο repeat χωρίς να δώσουν σημασία στον υπόλοιπο δίσκο. Το hip hop κοινό όταν θα πάρει ένα mixtape θα το ακούσει από την αρχή ως το τέλος, θα του δώσει προσοχή, θα προβληματιστεί με το στίχο. Κι αυτό εμένα με νοιάζει. Και από τη μεριά μου κι εγώ παρακολουθώ πολύ την ελληνική σκηνή.
— Όλοι λοιπόν είναι MCs, δεν υπάρχουν ακροατές;
Είχε γίνει μια συζήτηση πριν μερικά χρόνια και είχα πει το εξής. Πιστεύω πως γι αυτή τη κατάντια –ότι ο κάθε πιτσιρικάς θεωρεί ότι μπορεί να γίνει ο καλύτερος MC του κόσμου- φταίει το φαινόμενο ΖΝ στην Ελλάδα το 1997. Δεν εννοώ ότι το κάνανε επίτηδες τα παιδιά, αλλά πιστεύω πως μέχρι να εμφανιστεί το φαινόμενο ΖΝ, ο στίχος του hip hop ήτανε ένα πράγμα δισθεώρατο. Είτε λεγόταν FFC, Active Member, Ημισκούμπρια, Razastaar, TXC ή ΝΕΒΜΑ, υπήρχε ένα λεξιλόγιο, ένας προβληματισμός, που ο μικρός που τ’ άκουγε καταλάβαινε ότι πρέπει να έχεις ένα ιδιαίτερο ταλέντο για να το κάνεις. Όταν λοιπόν ένα συγκρότημα, στιχουργικά κυρίως, λέει κάποια πράγματα τα οποία είναι ευτελή, ο πιτσιρικάς αμέσως θα πει ‘αυτό μπορώ να το κάνω κι εγώ’ και ταυτίζεται.
— Ναι αλλά και η συνεργασία με την Βανδή δε πάει στο άλλο άκρο;
Όχημα είναι η συνεργασία με τη Βανδή! Στεγνά! Κοιτάς να δεις ποιοι θέλουν να σε δούνε. Βγαίνεις για να πας να κερδίσεις τον κόσμο που δεν έχει ακούσει τη μουσική σου.
— Εκεί δε χάνεις όμως αυτούς που σε ακούγανε ήδη από παλιά;
Πες μου πόσοι από αυτούς που ξέρουν τους Goin’ Through και το Family, εξεπλάγην που μας είδαν με τη Βανδή. Πόσοι; Κανένας.
— Αυτό όμως έγινε από τη στιγμή που μπήκατε στο Family.
Όχι, έγινε από τη στιγμή που πάρθηκαν κάποιες αποφάσεις. Εγώ ξέρω ότι μου αρέσει η μουσική μου, και αν η μουσική μου αρέσει και σε κάποιον άλλον, θα λειτουργήσω ακομπλεξάριστα. Δε θέλω έναν οπαδό με παρωπίδες που θαυμάζει οτιδήποτε βγάζει το Family και δεν αποδέχεται οτιδήποτε θα βγάλει κάποιος άλλος. Θέλω έναν οπαδό με γενική κρίση. Και θέλω να δω και κάποιον άλλο που δε με ακούει, να έχει το θάρρος να βγάλει τη ταμπέλα από μπροστά και να πει ‘για να δω μήπως αυτό είναι καλό’.
— Γενικότερα η εμπειρία σου από τη περιοδεία;
Ωραία ήταν! Μου άρεσε πολύ και είχε και πολύ κόσμο. Μπήκα σ ‘ αυτή τη περιοδεία με πάρα πολλές επιφυλάξεις οι οποίες μπήκαν στο περιθώριο γρήγορα. Σαν ΝΕΒΜΑ μόνο κερδισμένοι βγήκαμε από αυτή τη διαδικασία γιατί σε γνωρίζει πολύς κόσμος. Και οι μισοί από αυτούς να κάτσουν ν’ ασχοληθούν να βρουν ένα κομμάτι σου, είναι κέρδος. Και νομίζω ότι κάνει καλό και στο hip hop γενικότερα να κάτσει κάποιος να μπει στη διαδικασία να ακούσει κάτι άλλο πέρα από τη Βανδή. Άρα όλο αυτό φέρνει και κόσμο στο hip hop. Ακόμα και αυτοί που μας κράζουν σήμερα, που είναι 14-15 χρονών, από το Πόσο μαλάκας είσαι αρχίσανε ν’ ακούνε μουσική. Και το παραδέχονται και οι ίδιοι.
— Δεν ένιωθες άσχημα ότι έρχονται για τους Goin’ Through ή τη Βανδή και όχι για σένα;
Το μοναδικό πρόβλημα το οποίο βλέπω -που αρχίζει κιόλας να ξεδιαλύνεται- είναι πως για το πολύ κόσμο που δε γνωρίζει πολλά πράγματα, οι Goin’ Through είναι ένα πράγμα ασαφές. Είναι ένας Βουρλιώτης μπροστά, και άλλοι 30 από πίσω οι οποίοι είναι αδιευκρίνιστοι. Αλλά σιγά σιγά αυτό ξεδιαλύνεται. Ξέρουν ποιοι είναι οι Goin’ Throuh και ποιοι οι ΝΕΒΜΑ.
— Ήξερες και από την αρχή όμως ότι έτσι θα ήταν.
Ναι, πήγα συνειδητοποιημένος από την αρχή. Απόδειξη κιόλας ότι δικιά μου ιδέα ήταν να κάνουμε το Υπάρχει ζωή (Remix).
— Την περιμένατε όλη αυτή την επιτυχία μετά το Family;
Όχι βέβαια! Αν μου έλεγε κάποιος πριν 10 χρόνια, συγκεκριμένα το 1998 όταν βγάζαμε τον Μαύρο δίσκο, ότι κάποτε θα έχεις εκπομπή στη τηλεόραση, θα κάνεις περιοδεία, θα βγάζεις δίσκους και λεφτά από αυτό που αγαπάς, δε θα το πίστευα. και δε νομίζω ότι είναι ντροπή να βγάζεις λεφτά από τη μουσική και όποιος το λέει είναι τουλάχιστον αφελής. Το παν είναι να κοιμάσαι ήσυχος τα βράδια. Αν έχεις τύψεις πως ξεπουλήθηκες, άστο, παράτα το.
— Περιμένατε όμως και την αποδοκιμασία;
Νομίζω ότι ποσοστιαία είναι πάρα πολύ μικρή. Αν είσαι αρεστός σε όλους, κάτι δε κάνεις καλά!
— Δισκογραφικά πως θα συνεχίσετε;
Δε θα έχουμε πολλές δισκογραφικές εκπλήξεις. Έχουμε στα σκαριά ένα δίσκο με κομμάτι με μουσική της εποχής, τα οποία δε θα χαρακτηρίσω mainstream, γιατί αν έχεις καταλάβει, mainstream πλέον είναι το hip hop! Θα έχει κομμάτια δύσκολα για το αυτί του μέσου ακροατή. Και τα κάναμε γι’ αυτούς που μας ακολουθούν τόσα χρόνια. Από κει και έπειτα αυτοί που είναι να κράξουν θα κράξουν. Αυτό που κάνουμε πάντως αρέσει σε μας.
— Πως βλέπεις το Family στα επόμενα χρόνια;
Είμαι πάρα πολύ κακός στις προβλέψεις. Όταν ξεκινήσαμε την εκπομπή, έλεγα πως θα μας πετάξουν ντομάτες, και όταν κάναμε το video clip το Γυναίκες, έλεγα πως θα μας πετάξουν έξω από την Αθήνα, αλλά τελικά είχανε και τα 2 τρομερή επιτυχία. Θα σου πω πως θα ήθελα να το δω. Ελπίζω να το δω πιο μεγάλο, με μεγαλύτερη αποδοχή και πολύ καλύτερη μουσική.
— Έχεις απογοητευτεί καθόλου από συνεργασίες σου; Όχι απαραίτητα μες το Family.
Φυσικά. Βασικός λόγος είναι ο εξής: θεωρώ φίλο μου κάθε έναν που συνεργάζομαι, και πολλές φορές κάποιοι με τη συμπεριφορά τους δεν έδειξαν εκτίμηση. Δε θα πω τη λέξη αχαριστία, αλλά έδειξαν πάρα πολύ μικροί και πάρα πολύ λίγοι.
— Γενικότερα τι βλέπεις πιο hot στη μουσική τώρα;
Νομίζω ότι περισσότερο πουλάει ένας συνδυασμός rock και urban αισθητικής. Ένα πακέτο που καλώς ή κακώς το έχουνε και οι Pro Sinners. Στο hip hop πιστεύω ότι είμαστε πολύ πίσω. Και ο κάθε παραγωγός που ονομάζεται αδόκιμα underground, κάνει παραγωγές τις οποίες τις έχω στο sampler μου από το 1999. Αν δώσω αυτές τις παραγωγές σε έναν MC που θεωρούν καυτό αυτή τη στιγμή, θα πουν ‘πωπω τι διαμάντια είναι αυτά’, για παραγωγές τις οποίες εγώ έχω ξεπεράσει και δε μπορώ να βγάζω πια. Είναι πολύ 90s ήχος που εγώ έχω βαρεθεί και βρίσκω και πολύ εύκολο. Στην Αμερική τώρα είναι καυτό αυτό που ονομάζεται ringtone rap. Δηλαδή Soulja Boy και τέτοια, που είναι τραγικό μουσικά. Και με ένα ρεφρέν που θα γελάς μέχρι να σε πιάσει το στομάχι σου.
— Εγώ πάντως πιστεύω πως έχουμε ανέβει τρομερά από άποψη παραγωγής. Αλλά ο κόσμος είναι αρνητικός και κολλάει στο ότι ποτέ δε θα είμαστε σαν την Αμερική.
Κοίταξε να δεις, στην Ελλάδα κυρίως υστερούμε σε στίχο. Δε σε βοηθάει όμως και η γλώσσα. Και ηχοληπτικά να το πάρεις. Είναι δύσκολη γλώσσα για rap. Αλλά σε επίπεδο παραγωγής ναι. Πιστεύω είμαστε καλά.
— Και γίνονται μόνο diss πλέον.
Το καλό diss είναι αυτό που δε θα βρίσεις! Μπορείς να βγεις και να βρίζεις, αλλά που δείχνεις την λυρική σου ικανότητα εκεί πέρα;
— Πως επηρεάζεσαι μουσικά χρόνο με το χρόνο;
Καλώς ή κακώς, εμείς εδώ στην Ελλάδα είμαστε ακόλουθοι. Θέλω να πιστεύω ότι έχω κάποιο χαρακτηριστικό ήχο, αλλά γενικότερα θέλω να βλέπω τι έχει απήχηση και τι δεν έχει. Αυτό όσον αφορά τη δισκογραφική δουλειά. Στις προσωπικές μου δουλειές όμως δε με ενδιαφέρει. Όπως θέλω να δουλέψω θα δουλέψω. Πλέον ξέρω τι θέλω.
— Σαν dj όταν στήνεις τα sets σου τι μουσικές επιλογές θα έχεις;
Όταν είσαι dj είσαι επαγγελματίας. Ακούς το κοινό. Η μαγκιά είναι να κάνεις το κοινό να χοροπηδάει και ταυτόχρονα να περάσεις τη μουσική που αρέσει σε σένα, να κάνεις εσύ μια επιτυχία. Να βρεις ένα κομμάτι και να πεις, εγώ από τα party που πηγαίνω, αυτό το κομμάτι θα το κάνω επιτυχία. Ότι κομμάτι και αν είναι.
— Δε σου λείπει η εποχή των classics;
Ναι. Δε στο κρύβω. Ανά καιρούς περνάει από το μυαλό μου να παίξω σε ένα party που να μην έχει πάνω από 100-200 άτομα και να παίζω τέτοια. Αλλά το έχω κάνει. Και το κάνω και στα μεγάλα party. Όταν αραιώνει ο κόσμος και μένει ένας σκληρός πυρήνας ανθρώπων που ξέρω ότι θα εκτιμήσουν αυτή τη μουσική, αρχίζω και βαράω! Και δεν είναι τυχαίο ότι στα party μας έρχονται άτομα, και μάλιστα σε συγκεκριμένες ώρες, επειδή ξέρουν τι θα ακούσουνε. Και παίζω από Dilated Peoples, μέχρι Method Man και Gangstarr.
— Για πες μου για το Καληνύχτα Ελλάδα.
2006-2007, ο Βουρλιώτης κι εγώ είχαμε μια εκπομπή στο ραδιόφωνο του ΑΝΤ1, το Πολιτική Κουζίνα. Ήταν 12-2 κάθε σαββατοκύριακο και ήταν καθαρά πολιτική εκπομπή. Μας άρεσε πολύ, περάσαμε πάρα πολύ καλά και ήταν ευχαριστημένο και το κανάλι. Έτσι ξεκινήσαμε και για την τηλεόραση. Σαν Family εμείς όμως μένουμε πολύ δύσκολα ευχαριστημένοι από κάτι. Και ο ΑΝΤ1 αποφάσισε να μη τη συνεχίσει την εκπομπή για δικούς του λόγους, αν και πήγε καλά.
— Και κάτι πιο ανάλαφρο για να κλείσουμε...Θα μου πεις ποσά κιλά έχει χάσει το Θηρίο;
Με πήρε τις προάλλες τηλέφωνο και μου είπε πως επίσημα έχει χάσει πλέον 100 κιλά!!! Και είμαι πολύ ευχαριστημένος. Είναι άλλος άνθρωπος.