Sifu VERSUS - Interview 2009
— Είσαι πολλά χρόνια στον χώρο, υπάρχουν γεγονότα σε όλη αυτή την πορεία που έχουν σημαδέψει την ζωή σου. Έχουν δημιουργήσει κεφάλαια. Ποια είναι αυτά;
Το πρώτο κεφάλαιο σαν VERSUS γράφτηκε την πρώτη φορά που ανέβηκα live on stage τo '96, σε ένα live των TXC, εδώ στην Θεσ/νίκη όπου υπήρχε ένα "tradition" να γίνεται freestyle session κατά την διάρκεια της βραδιάς. Συνήθως ανέβαινε μόνο ο Jasone (SGB/Τill Death Squad), αλλά εκείνη τη φορά αποφάσισα να το κάνω κι εγώ, μιας και υπήρχε ήδη το «πρωτόλειο» με το συγκρότημα που είχαμε με παιδιά από το σχολείο, και από τότε έγινε παράδοση και για εμένα να εμφανίζομαι σε lives που γινόταν στην Θεσσαλονίκη. Βέβαια εκείνη την εποχή τα lives δεν ήταν τόσο συχνά – γίνονταν κάθε τρεις μήνες και φυσικά για ξένα σχήματα ούτε λόγος. Αυτή, ουσιαστικά, για μένα ήταν η είσοδος στον χώρο.
Το δεύτερο κεφάλαιο δημιουργήθηκε όταν αποφάσισα πως ήθελα να ασχοληθώ ακόμα πιο σοβαρά με το θέμα και να μπορώ να ακουστώ σε μεγαλύτερη εμβέλεια – το όποιο σημαίνει πως έπρεπε να μπω στο studio για ηχογράφηση, για να γίνουν πιο σοβαρά τα πράγματα. Γενικότερα ήταν πιο δυσπρόσιτη η κατάσταση τότε συγκριτικά με σήμερα, λόγω έλλειψης τεχνολογίας, όποτε τα κομμάτια που έγραφα τότε κυκλοφορούσαν σε κασέτες. Με βοήθησαν τότε αρκετά και τα Ημισκούμπρια για να ακουστώ λίγο παραπάνω εντος και εκτός hip hop.
Το επόμενο κεφάλαιο γράφτηκε όταν εξαφανίστηκα εντελώς και παρέδωσα τη θέση μου στον Bobby Dega για ένα διάστημα – ουσιαστικά αυτό ήταν το διάστημα της επιστροφής μου από την Αθήνα, όπου είχα μετακομίσει λίγο πριν κάνω την στρατιωτική μου θητεία. Μέσα στον στρατό βρήκα χρόνο να με "γνωρίσω" και να με καταλάβω καλύτερα, κι έτσι ήρθε το «τέλος» του Bobby Dega – ή μάλλον, το τέλος του Bobby Dega vol. 1.
Έτσι φτάσαμε στο κεφάλαιο "Hip Hop Διδαχή", που ήταν το πρώτο breakthrough για να "εδραιωθεί" ο Sifu VERSUS στη Hip Hop σκηνή, και από τότε τα πράγματα βαδίζουν εντός αυτού του κεφαλαίου. Έχουν προκύψει πολλές συνεργασίες με mainstream καλλιτέχνες, οι οποίες πάντα κυμαίνονται στα πλαίσια πρώτα φιλίας και μετά δουλειάς. Σαφέστατα πιστεύω πως διανύω ακόμα αυτό το κεφάλαιο.
— Πως τα περνά ο Bobby Dega στα τάρταρα; Σου λείπει καθόλου; Tον σκοτώνεις, τον ανασταίνεις, τον ρίχνεις σε λήθαργο όποτε είναι απαραίτητο;
Ο Bobby Dega δεν είναι στα τάρταρα, ούτε βρίσκεται σε λήθαργο. Τελευταία φορά μου έστειλε κάρτα από τις Μαλδίβες (γέλια). Ήταν με την Noodles, το cartoon από τους Gorillaz, για πολύ καιρό εκεί, δεν ξέρω τι ακριβώς έκαναν μαζί. Μου έστειλε μια κάρτα που έλεγε – «Είναι πολύ ωραία εδώ, άι στον διάολο».(γέλια)
— Ποιος ο λόγος ποια η ανάγκη που σε οδηγεί εκεί; Υπάρχουν πράγματα/καταστάσεις που δεν μπορεί να χειριστεί ο Sifu; Αν ναι ποια είναι αυτά;
Ο Βοbby Dega δημιουργήθηκε για να καλύψω τις ανάγκες για πράγματα που δεν μπορούσα να φέρω σε πέρας. Όχι τόσο ώστε να βρίσκω δικαιολογία, αλλά για να βρίσκω δύναμη να τα κάνω. Όλοι σε κάποια στιγμή της ζωής μας χρειαζόμαστε «δεκανίκια», μέχρι να συνειδητοποιήσουμε πως ο ίδιος μας ο εαυτός είναι αυτό το οποίο χρειαζόμαστε για να συνεχίσουμε. Εν τέλει, καταλήγουμε στο πόσο καλά τα έχεις με τον εαυτό σου, κι εγώ κατά καιρούς δεν τα πηγαίνω και τόσο καλά. Εκεί έρχεται ο Bobby Dega, μου ρίχνει μια-δυο σφαλιάρες και συνέρχομαι. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε πως και τα δυο είναι ονόματα και χαρακτήρες που εμπεριέχονται σε έναν άνθρωπο που λέγεται Νίκος.
— Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε δει πολλές κ καλές συνεργασίες. Ποιες ήταν και παραμένουν σταθμός για σένα; Ποιες έχουν παραμείνει σαν φιλίες και ευχάριστα κομμάτια στην ζωή σου;
Έχω μείνει ευχαριστημένος από όλες, σε κάθε επίπεδο. Δεν μετανιώνω για τίποτα στην ζωή μου, γιατί όλα αυτά που έχω κάνει με έχουν κάνει αυτό που είμαι σήμερα. Το αν έχει γίνει αδύνατο να βρίσκεσαι καθημερινά με όλους όσους έχεις συνεργαστεί στο παρελθόν αυτό δεν σημαίνει κάτι. Βέβαια, η συνεργασία σταθμός, το ορόσημο στην μέχρι τώρα όποια «καριέρα» μου ήταν η συνεργασία που είχα με τον DJ Vadim της Ninja Tunes και σαφώς η συνεχής συνεργασία μου με τους Snowgoons.
— Ποια ήταν η χειρότερη συνεργασία στην ζωή σου;
Συνήθως, όταν κάτι είναι να πάει λάθος δεν το κάνω. Εννοώ συνειδητό λάθος από την δική μου οπτική γωνία. Δεν έχει να κάνει με το αν ταιριάζω μουσικά με κάποιον, γιατί, π.χ., και με τους Master Tempo δεν ταιριάζω μουσικά, αλλά βγάζουμε πολλά γέλια όταν είμαστε μαζί, και η δουλειά που κάναμε ήταν καλή. Κακή συνεργασία μπορώ να πω πως δεν έχω κάνει, τουλάχιστον όχι κάποια που να μην με κάλυψε εμένα προσωπικά. Για την δεδομένη χρονική στιγμή, στην οποία έγινε η κάθε συνεργασία, με κάλυπτε απόλυτα.
— Τι είναι αυτό που μπορεί να σε κάνει ταύρο σε υαλοπωλείο;
«Είναι οι πιέσεις που με κάνουν ταύρο σε υαλοπωλείο» – πάντα από την άποψη της μεταφοράς και της παρομοίωσης , γιατί, εμπειρικά πάντα, προσπαθώ να διατηρώ την ψυχραιμία μου. Υπάρχουν, βέβαια, και στιγμές που δεν τα καταφέρνω και σε καμιά περίπτωση δεν ανέχομαι να μου θίξει κάποιος την μητέρα μου που είναι για μένα το πιο σεβαστό κομμάτι στην οικογένεια μου.
— Από τον καιρό της χέρι με χέρι διανομής στον καιρό της τεχνολογίας. Τι έχει αλλάξει στον χώρο; Βλέπουμε πολλούς νέους mcs στον χώρο έχουν όλοι κάτι να μας πουν;
Έχει αλλάξει σαφέστατα η τεχνολογία, και, δυστυχώς, δεν έχουν όλοι κάτι να πουν. Οι άνθρωποι που έχουν να δώσουν στον χώρο είναι ελάχιστοι, και δε βάζω τον εαυτό μου ανάμεσα τους. Η άνοδος και η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι σαν ένα μαχαίρι – παρόμοιο μ' αυτό που είχα πει και την προηγούμενη φορά. Με το μαχαίρι είτε κόβεις μια φέτα ψωμί και τρως, για να καλύψεις μια βιολογική σου ανάγκη, είτε το χρησιμοποιείς για να σκοτώσεις ή ακόμα και για να αυτοκτονήσεις. Για πολλούς έχει λειτουργήσει ως μέσο "αυτοκτονίας" και "δολοφονίας" του Hip Hop. Το να μπορούμε όλοι να έχουμε λογισμικό στο σπίτι και να αγοράσουμε ένα μικρόφωνο με 5?, δε σημαίνει πως γινόμαστε αυτόματα MCs. Η δυνατότητα να ηχογραφήσεις πέντε στίχους και να κάνεις ένα λογαριασμό στο MySpace σαν καλλιτέχνης δε σε κάνει καλλιτέχνη.
Το «καλό» – αν μπορείς να το πεις έτσι, με την έλλειψη τεχνολογίας παλιότερα ήταν ότι δεν υπήρχε εύκολη προσβασιμότητα, πράγμα που σε απέτρεπε από το να ασχοληθείς, αν δεν σε ενδιέφερε πραγματικά να το κάνεις. Πλέον έχουμε φτάσει στο σημείο να ακούμε την κάθε παπαριά.
Οι νέοι MCs που έχουν κάτι να δώσουν, από την άλλη πλευρά, το παλεύουν σωστά και ανεβάζουν τον πήχη με καλές παραγωγές – και εκεί είναι που φαίνεται και η διαφορά από κάποιον ο όποιος δεν ξέρει τι του γίνεται. Από την μια έχουμε συγκροτήματα που ενδιαφέρονται για την ποιότητα και πιστεύουν σοβαρά αυτό που κάνουν, κόβουν κανονικά στα εργοστάσια τα CDs τους και τα πουλάνε με τον "παραδοσιακό" underground τρόπο στα live τους ή μέσα από μικρά labels που μπορεί και να στηρίζουν μόνοι τους – γιατί αυτός είναι ο underground τρόπος – και στον αντίποδα έχουμε τον τυπάκο που γράφει στο σπίτι του και θεωρεί πως αν τα ανεβάσει στο Διαδίκτυο «είναι underground» και «το κρατάει αληθινό».
Κάθε εβδομάδα κάποιος, που δεν ξέρει πού πάνε τα τέσσερα, αποφασίζει να γίνει παραγωγός, DJ, MC ή whatever. Το ότι έχεις ανεβάσει ένα rar δε σε κάνει απαραίτητα underground MC, και φυσικά δε σε κάνει γενικά MC.
— Έχεις ρομαντική αντίληψη για το hip hop στην ζωή. Πιστεύεις πως μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια έχει χαθεί η παλιά μαγεία;
"Ρομαντική" – klein. Εν πάση περιπτώσει – όσο θα υπάρχουν οι άνθρωποι που ζήσανε αυτή τη «μαγεία», θα την κρατάνε ζωντανή μεταξύ τους. Από 'κεί και πέρα, η μαγεία εξελίσσεται, προσαρμόζεται – και η κάθε γενιά δημιουργεί την δική της εκδοχή. Το κλίμα που επικρατεί με τα νέα σχήματα, και στον τρόπο που δουλεύουν – και για να σου δώσω ένα παράδειγμα, αυτό που κάνουν οι Ορθολογιστές και οι Απέχεις – είναι διαφορετικό από το '98, αλλά είναι αξιοπρόσεκτο το αποτέλεσμα, γιατί τα παιδιά, αφού πρώτα το στήριξαν στις προϋπάρχουσες βάσεις, πήγαν το θέμα ένα βήμα πιο πέρα.
Τελικά, αυτή είναι η παγίδα στην όλη κατάσταση – είτε πατάς γερά στη βάση και πηγαίνεις ένα βήμα πιο πέρα, είτε επαναπαύεσαι και μένεις εκεί σε αυτή τη θέση, στάσιμος. Όσο υπάρχουν άνθρωποι που θα έχουν την διάθεση να κάνουν καινούργια πράγματα, δε θα χάνεται η μαγεία.
Το αν είμαι εγώ ρομαντικός όσον αφορά το Hip Hop είναι σχετικό, γιατί είμαι και λίγο "κενός" σε αυτά που γράφω – μιας και κυρίως θέλω να ικανοποιήσω την προσωπική μου ζήτηση. Φτιάχνω, δηλαδή, κομμάτια τα οποία θα ήθελα να ακούσω εγώ και να ικανοποιούν εμένα σε παράγωγη και στίχο. Όσο και αν αυτό ακούγεται «εγωιστικό», έτσι είναι. Το αν τυχαίνει αυτό που εκφράζει προσωπικά εμένα να είναι αυτό που ικανοποιεί και αναζητεί και κάποιος άλλος σαν έκφραση, είναι ένα άλλο κομμάτι.
— Μέσα στη μεγάλη σου πορεία τελικά ποια είναι η hip hop διδαχή και ποιοι αυτοί που πρέπει να κάνουν φροντιστήριο;
Όλοι μας πρέπει να κάνουμε φροντιστήριο συνέχεια. Η συνεχής επιμόρφωση είναι απαραίτητη στην εξέλιξη μας – το πιο σημαντικό κομμάτι θα έλεγα στην πορεία ενός καλλιτέχνη. «Γηράσκω Αεί διδασκόμενος» ήταν και ο τίτλος του ΕΡ που είχα κυκλοφορήσει το 2004 – όσο ζούμε μαθαίνουμε, και είναι απαραίτητο για την εξέλιξη μας.
Η «Ηip Ηop Διδαχή» είναι η φωνή του mc , είναι η ροη του dj ,ο μουσαμάς που καίει και το χρώμα από τα σπρέι. Είναι τα Τέσσερα Στοιχεία της Κουλτούρας που, καλώς ή κακώς, θα υπάρχουν – όσο κι αν έχουν αποσυνδεθεί και έχουν μείνει κάποια από αυτά αυτοκέφαλα. Αυτά αποτελούν τον πυρήνα και τα συστατικά όλης αυτής της υπόθεσης που ονομάζεται Hip Hop. Από 'κεί και έπειτα, ο καθένας ερμηνεύει διαφορετικά αυτή την «διδαχή», με τον δικό του τρόπο, ανάλογα με το πώς την κατανοεί. Όσο υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι, θα υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τρόποι ερμηνείας. Άπαξ, όμως, και υπάρχει η βάση που προαναφέραμε, πιστεύω πως κινείσαι με βάση αυτήν τη «διδαχή».
— Όλοι απορούν πως είναι δυνατόν να μην έχει κυκλοφορήσει στο εμπόριο ακόμα ένας δίσκος Sifu versus. Υπάρχουν αξεπέραστα εμπόδια; Η είσαι αδιόρθωτα τελειομανής;
Ναι, υπάρχει ένα αξεπέραστο εμπόδιο. Εγώ (γέλια). Ήθελα και θέλω να κυκλοφορήσω κάτι στο εμπόριο, αλλά, από την άλλη, δεν αγχώνομαι. Χωρίς να θέλω σε καμιά περίπτωση να συγκρίνω τον εαυτό μου μαζί του, ο RA The Rugged Man έγινε πρώτα θρύλος στην Hip Hop σκηνή παγκοσμίως και μετά έβγαλε δίσκο. Πάντα μάλωνε με τις εταιρίες του, πάντα έβρισκε που δεν του άρεσε και πάντα ήθελε να κάνει κάτι καλύτερο. Το «αστείο» είναι πως όταν κυκλοφόρησε ο πρώτος του δίσκος, ο άνθρωπος ήταν ήδη legendary icon, ζωντανός θρύλος. Καταπληκτικός καλλιτέχνης και μυστήριο τρένο. Ας πούμε πως εγώ είμαι λίγο πιο μυστήριο τρένο από αυτόν.
— Μια που αναφερθήκαμε στην τελειομανία πιστεύεις πως ο Dre θα κυκλοφορήσει όντως το Detox φέτος;
Δεν έχει βγει αυτό ακόμα; Νομίζω πως είχα ακούσει ότι θα έβγαινε τον Νοέμβριο. Αν πάμε για τον επόμενο Νοέμβρη, θα έχουν περάσει 10 χρόνια από τον προηγούμενο του δίσκο. Ο Dre είναι αυτός που είναι και σίγουρα ξέρει τι κάνει. Είναι σίγουρα τελειομανής – δες, π.χ., τι έκανε με το "The Next Episode". Το sample απ'το "The Edge", που είχαν ήδη χρησιμοποιήσει οι Μissin' Linx, πήρε – με την μόνη διαφορά πως έβαλε την in-house μπάντα του να ξαναπαίξει το κιθαριστικό κομμάτι, γιατί δεν τον ικανοποιούσε ο ήχος στο original track. Κάτι τέτοιο είναι μοναδικό χαρακτηριστικό του Dre. Αν ήταν κάποιος άλλος στη θέση του, θα το άφηνε έτσι όπως ήταν.
— Πιστεύεις πως έχεις επιτύχει τους στόχους σου; Ποιοι ήταν αυτοί;
Οι στόχοι πάντα να υπάρχουν και συνεχώς πρέπει να θέτεις καινούργιους. Αν, δηλαδή, επιτύχεις κάποιον και δεν βάλεις έναν καινούργιο, επαναπαύεσαι – κάτι που δεν είναι κι ό,τι καλύτερο, γιατί δεν εξελίσσεσαι και μένεις στάσιμος. Ο δικός μου στόχος είναι να συνεχίσω να φτιάχνω την μουσική που μου αρέσει να ακούω όσο μπορώ καλύτερα – και, σαφώς, να την εξελίσσω. Αυτός είναι ο συνεχής στόχος μου. Ευτυχώς έχω φτάσει σε ένα ικανοποιητικό για μένα σημείο, αν και φυσικά θεωρώ πως θέλω πολύ δουλειά ακόμα.
— Στο παρελθόν είχες μια πολύ καλή συνεργασία με Βουλγαρία. Συνεχίζεις να έχεις επαφές τι απέγινε αυτή σου η συνεργασία; Συγκριτικά με το εξωτερικό ποια σκηνή σε εκφράζει καλύτερα;
Η σκηνή στην Ελλάδα δε με εκφράζει απόλυτα, όπως επίσης δεν με πολυ-εκφράζει γενικότερα το Hip Hop που ακούγεται σήμερα. Για τη Βουλγαρία – έχω κάνει διάφορα κομμάτια στα πλαίσια συνεργασίας, και φυσικά συνεχίζω να έχω επαφές και με writers και με b-boys και promoters. Απλά, έχει περάσει ένας χρόνος περίπου από το τελευταίο μου live εκεί.
— Με την Τσεχία πως προέκυψε η συνεργασία;
Η Τσεχία είναι παράδεισος – έχω πάει συνολικά επτά φορές. Η πρώτη φορά ήταν λόγω του Hip Hop Kemp το 2004, όπου απ' το πουθενά βρέθηκα να είμαι ο hypeman για τον Εsoteric, που μαζί με τον 7L ήταν και οι headliners του fest. Εν απουσία του Βeyonder, που ήταν και ο κανονικός τους hypeman, μου ζήτησαν να ανέβω εγώ, και έτσι έγινε η αρχή. Την επόμενη χρονιά πήρα μέρος με δικό μου set και στη συνέχεια την επόμενη χρονιά ήμουν πάλι εκεί. Το 2007 πάλι πήρα μέρος μαζί με την Υarah Bravo και κάναμε αυτό το "περίφημο" stage take over κάθε βράδυ. Το καλοκαίρι που μας πέρασε πάλι εμφανίστηκα μαζί με τους Snowgoons και τον Sicknature στο stage της Vestax.
Την προηγούμενη εβδομάδα πάλι ήμουν στην Πράγα, στα πλαίσια ενός festival για τη μουσική σκηνή της Ευρώπης.
— Με τους 031 επικοινωνείς, συνεργάζεστε ακόμα;
Θέλεις-δεν θέλεις, σ' αυτή την πόλη. Όπως έχω πει σε ένα στίχο της Φιλικής Εταιρείας – «στην πόλη που κανείς δεν μπορεί κανέναν ποτέ να χάσει». Σαφώς όταν θέλεις να δεις κάποιον, τον βλέπεις. Με τον Kόμη βρισκόμαστε, τον Jamster έχω να δω καιρό – ε, και ο Diveno μένει στην Αθήνα.
— Tι έχεις να μας πεις για τη σχέση σου με S.M.A, Going Through, ΝΕΒΜΑ
Βασικά, ήμουν στους SMA τον καιρό που ήταν αποκλειστικά graffiti crew. Κάπου προς το τέλος της δικής μου «θητείας» εκεί, ήμασταν περίπου 60 άτομα – γενικά, υπήρχε πολύς κόσμος και κοσμάκης. Αργότερα, σε κάποια φάση, μπήκαν και τα παιδιά που αποτελούν τους SMA σήμερα. Υπάρχουν συναισθηματικοί δεσμοί και μόνο με το όνομα. Από την άλλη, είναι και στην Φιλική Εταιρεία τα παιδιά.
Με τον NiVo γνωριστήκαμε το '97. Είχαμε συζητήσει για μια συνεργασία πριν κυκλοφορήσει το «Συμβόλαιο Τιμής» – απλά ήταν η περίεργη περίοδος πριν μπω Στρατό και δεν έγινε τότε, αλλά φτάσαμε στο να γίνει αργότερα – μια χαρά. Κάπως και με τους ΝΕΒΜΑ, συγκεκριμένα για το mixtape του Rico – γνωριστήκαμε στο fest του '97 κι είναι φυσικό αυτό να φτάσει κάποτε σε συνεργασία. O μοναδικός άνθρωπος που, ενώ γνωριζόμαστε πολλά χρόνια, δεν έχει τύχει να κάνω συνεργασία μαζί του ποτέ, είναι ο Καταχθόνιος.
— Μίλησε μας για τα diss είναι ένας λόγος ύπαρξης; Είναι μια θεματολογία έμπνευσης που γίνεται φαύλος κύκλος ή απλά το μπισκοτάκι των πωλήσεων;
Το να μιλάμε στην Ελλάδα για πωλήσεις είναι αστείο. Βέβαια, το να μιλάμε για μουσική βιομηχανία στην Ελλάδα είναι ακόμα πιο αστείο.
Τα disses, για να σου πω την αλήθεια, μου «αρέσουν». Είναι καλύτερο να γράψεις ένα κομμάτι και να "κράξεις" κάποιον συγκεκριμένα, και όχι γενικολογώντας, από το να καταλήξεις να πλακώνεσαι – αν και κάποιες φορές έχουν οδηγήσει και σε ξυλίκια διάφορες τέτοιες καταστάσεις. Είναι ανάγκη έκφρασης, αν θέλεις, και αυτό, λαμβάνοντας υπ' όψιν πως το rap είναι γενικότερα επιθετικό σαν μορφή λόγου από τη «φύση» του. Tα disses υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν – είναι μια θεματολογία που δεν "στερεύει" ποτέ και δίνει την δυνατότητα να αναφερθεί κάποιος σε καταστάσεις και πρόσωπα που δεν τον εκφράζουν, όπως και να απαντήσει, αντικρούσει – σε περίπτωση που κάποιο diss αναφέρεται σε αυτόν. Από την άλλη, υπάρχουν και φαινόμενα που δεν είναι ξεκάθαρο το πού απευθύνονται κάποια disses, και, ενώ είχαν άλλο "παραλήπτη", ο κόσμος μπερδεύτηκε και νόμιζε πως πήγαιναν αλλού – με αποτέλεσμα να δημιουργούνται παρεξηγήσεις. Το battle, η διαμάχη, η αντιπαράθεση είναι λόγος ύπαρξης του Hip Hop – είτε αυτό αρέσει σε κάποιους, είτε όχι. Είναι και η διαφωνία με τον κρατικό μηχανισμό, π.χ., ένα battle που έχει ένα διαφορετικό αποδέκτη.
— Η κατάσταση στα live στην Ελλάδα συγκριτικά με το εξωτερικό πως σου φαίνεται;
Προσωπικά, δε μου αρέσει η νοοτροπία του «πάω στα live για να πλακωθώ». Το να μην παρακολουθείς το συγκρότημα που παίζει, να μην ακούς τι παίζει και απλά να χτυπιέσαι, για να δείξεις πόσο «σκληρό» μπισκότο είσαι. Στην τελική, χαλάς και την διάθεση αυτού που θέλει να ακούσει τον καλλιτέχνη και να κάτσει μπροστά. Το καταλαβαίνω να το κάνεις μια-δύο φορές σε κομμάτια που το σηκώνουν, αλλά συνέχεια και χωρίς λόγο; Δεν έχει κανένα νόημα.
Στο εξωτερικό δε συμβαίνει αυτό, γιατί ίσως ο κόσμος πηγαίνει με σκοπό να ακούσει τον καλλιτέχνη και όχι να πλακωθεί. Την πρώτη φορά που έπαιξα στην Βουλγαρία είχα μείνει μαλάκας βλέποντας τον κόσμο να διασκεδάζει πραγματικά, χωρίς να σπρώχνεται, και να έχει τα χέρια ψηλά – χωρίς να του το έχει ζητήσει κανείς.
— Είσαι ο παρουσιαστής και κριτής του τοπικού ΜC battle Θεσσαλονίκης. Τι ακριβώς συμβαίνει στην σκηνή της Βόρειας Ελλάδας;
Τί συμβαίνει; Zoltan Tribe, αυτό συμβαίνει.
Η Ζoltan διοργανώνει από το 2003 το Τhessaloniki Ηip Ηop Festival (THHF), και στα δυο απ' αυτά ήμουν ο παρουσιαστής της όλης υπόθεσης. Από το 2006 που έχει ενσωματωθεί στο event και το Battle Royale είμαι και κριτής, ακόμα κι αν κάποιοι δεν είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένοι απ' αυτό.
Η παρουσίαση events ξεκίνησε για εμένα με το πρώτο ελληνικό Battle of the Year, το 2001, που είχε διοργανώσει ο Paks (CNF). Γενικότερα, έχω παρουσιάσει αρκετά events, τόσο εδώ, όσο και στο εξωτερικό – με πιο πρόσφατο το live στη Γερμανία με τους Jedi Mind Tricks και τους Outerspace, και είναι κάτι το οποίο με ευχαριστεί.
Τώρα παρουσιάζω μια εκπομπή στον AΝΤ1 Radio Thessaloniki 97.5, μαζί με τον ISO XL από Φιλική Εταιρεία, κάθε Σάββατο – 21.00 με 23.00. «Άλλος Κερνάει, Άλλος Πληρώνει» είναι ο τίτλος, με Ηip Ηop κομμάτια που συνήθως δεν παίζονται στο ραδιόφωνο – «εκπέμπουμε» και διαδικτυακά. Λίαν συντόμως ξεκινά και η online εκπομπή μου στο Zoltan Radio 1.
— Τι έγινε τελικά με την επίχρυση σκακιέρα και την φιλική εταιρία; Ήταν και τα δυο φιλόδοξα projects αλλά κάπου κόλλησαν τι συνέβη;
Η Επίχρυση Σκακιέρα δεν είναι project είναι. φάση. Δημιουργήθηκε τέλη '98 με αρχές '99, όντας ουσιαστικά συνένωση κάτω από ένα κοινό όνομα παρέας ανθρώπων, οι οποίοι ηχογραφούσαν μαζί, κάνανε lives μαζί, άραζαν μαζί. Οι πρώτοι στην Επίχρυση Σκακιέρα ήμασταν εγώ, οι Ε.Π.Ο.Σ. από την Βέροια, ο Μάντης και στην πορεία μπήκαν οι Λάθος Εντύπωση και ο DJ secret. Υφίσταται ακόμα η Επίχρυση Σκακιέρα.
Όπως υφίσταται και η Φιλική Εταιρεία που βρίσκεται σε κατάσταση «αναμονής», λόγω του ότι όλα της τα μέλη αυτόν τον καιρό δουλεύουν άλλα πράγματα και θέλουν να επικεντρωθούν ο καθένας σε ατομικές ή συλλογικές δουλειές. Τόσο εγώ θέλω να δουλέψω κάτι δικό μου αυτήν την στιγμή, όσο και ο ISO, που έχει ουσιαστικά έτοιμο το δικό του project – είμαστε στις μίξεις τώρα και στο σχεδιαστικό κομμάτι. Επίσης, οι SMA ετοιμάζουν δική τους δουλειά – το ίδιο και ο Αδάμαντας με τους Sinnerz. Η φιλική εταιρία εννοείται πως συνεχίζει. Άλλωστε, το τελευταίο μας live έγινε σχετικά πρόσφατα.
— Τελευταία είδαμε πολλούς rappers να εμφανίζονται στην τηλεόραση/cinema. Θα έπαιζες σε ταινία αν σου γινόταν πρόταση;
Γενικά, με ενθουσιάζει σαν ιδέα. Από μικρός το σκεφτόμουνα, άσχετα με το ότι δεν έγινε. Παραπλεύρως, ασχολούμαι με την σκηνοθεσία με την εταιρεία που έχω. Συν τω ότι το γεγονός και μόνο που είμαι MC, φανερώνει ότι έχω μια άλφα σχέση με το θέμα «σκηνική παρουσία», χωρίς να σημαίνει πως τα βάζω αυτά στον ίδιο τορβά, και είναι κάτι που θα το έκανα χωρίς δεύτερη σκέψη. Θα έπαιζα ανετότατα σε μια ταινία.
— Μας ετοιμάζεις κάτι καινούριο;
Ετοιμάζω κάποια πράγματα, για τα οποία αν συνδέσετε κάποια ονόματα που προανέφερα, θα καταλάβετε πάνω-κάτω τί και πώς. Τώρα το πόσο σύντομα θα βγουν, είναι κάτι που δεν μπορώ να το πω, γιατί δεν ξέρω το κατά πόσο θα τηρήσω τα χρονικά περιθώρια. Εν καιρώ. Αυτό το οποίο μπορώ να πω είναι πως συμμετέχω στο αναμενόμενο solo project του Block McCloud των Brooklyn Academy, το "Four Walls", όπου έχω κάνει ένα beat και μια συμμετοχή.
— Σε ευχαριστούμε πολύ για όλα.
Εγώ σας ευχαριστώ.